Si kurohen sëmundjet e diabetit, veshkave, zemrës, prostatit, etj

Si kurohen sëmundja e diabetit, veshkave, zemrës, mbipeshës,
astmës, migrenës, spondiliatrozës, prostatit dhe anestezisë

Të gjitha këshillat dhe rekomandimet mjekësore që duhet të ndjekin
të gjithë ata persona që vuajnë nga sëmundjet diabetit, veshkave,
zemrës, mbipeshës, astmës, migrenës, spondiliatrozës, prostatit,
stomakut dhe anestezisë. Të rejat më të fundit që vijnë nga bota
shkencore.Si mund të evitohet sëmundja e diabetit. Gjashtë këshillat që
mund t’i zbatojë gjithsecili dhe tre shenjat që shfaq kjo sëmundje tek
njeriu. Pse shkaktohet ataku në zemër dhe ushqimet që duhet të
eliminohen nga menyja e përditshme. Kush preken më shumë meshkujt apo
femrat, simptomat. Këshillat për të eliminuar gurët në veshka dhe
trajtimet mjekësore sipas grupmoshave. Tri format e migrenës dhe mënyrat
për ta kuruar atë. Kush preket më shumë nga spondiliatroza dhe
simptomat e kësaj sëmundje. Cilat janë ushqimet që rekomandohen nga
mjekët për të “luftuar” prostatën.Të gjitha këto dhe shumë të tjera, në
një suplement prej 5 faqesh në gazetën “Tirana Observer”.

Mjekët
këshillojnë eliminimin e yndyrës, duhanit dhe alkoolit
Tre
shkaktarët e atakut në zemër
Çdo vit qindra mijëra njerëz
pësojnë goditje në zemër apo bllokim të artereve koronare, pavarësisht
nga niveli normal i kolesterolit. Gjithnjë e më shpesh po vihet re se
kur arteret përbrenda janë të prekura apo të acaruara, kolesteroli dhe
pllakëzat e kanë më të lehtë për t’u grumbulluar përgjatë mureve të
brendshme të artereve. Sipas të dhënave pushimi i zemrës nuk shkaktohet
vetëm nga pompimi i pamjaftueshëm i gjakut, por edhe atëherë kur pompimi
i gjakut është normal, por zemra nuk është në gjendje ta absorbojë atë.
Në afro 50 për qind të rasteve pushimi i zemrës ndodh nga që zemra
është e sforcuar dhe për këtë arsye nuk mund të thith gjak të
mjaftueshëm, megjithëse pompimi është normal. Ky rast quhet diastolik
dhe pikërisht për këtë arsye mjekët rekomandojnë zbatimin e masave
parandaluese kundër presionit të lartë të gjakut dhe nivelit të lartë të
kolesterinës. Ata thonë se pushimi i zemrës, pavarësisht nga arsyet,
është një sindromë fatale, që shkaktohet nga sëmundje të ndryshme
kardiovaskulare. Simptomat tipike të kësaj sindrome janë lodhja,
vështirësi në frymëmarrje, ënjtje të këmbëve dhe probleme në ritmin e
rrahjeve të zemrës.
Femrat
Shenjat e sëmundjes
së zemrës te gratë paraqiten më vonë, nga vitet e tyre të gjashtëdhjeta
ose dhjetë vjet më vonë sesa te burrat. Hormonet luajnë rol mbrojtës te
gratë para menopauzës, por besimi se gratë janë imune ndaj problemeve të
zemrës para menopauzës janë tërësisht të gabueshme. Ekzistojnë dallime
të rëndësishme në atë se si reagon sistemi kardiovaskular i gruas ndaj
stresit, hormoneve dhe shtresimit të yndyrave dhe helmeve, si për
shembull atyre të duhanit. Po ashtu, ekzistojnë edhe disa dallime në
masë të konsiderueshme të mëdha rreth asaj se me çfarë agresiviteti i
shërojnë mjekët problemet e zemrës te gratë - madje edhe në ambulancën
për ndihmën e shpejtë ato nuk e fitojnë përkujdesjen e duhur ose së paku
të tillë siç u ofrohet burrave me probleme të zemrës. Një pjesë e
problemit janë edhe të gjitha fushatat për rrezikun nga kanceri në gji,
me të cilën mashtrohen gratë që të besojnë se ajo është sëmundja e vetme
nga e cila duhet të ruhen.

Duhani
Rreziku më
i madh për gratë është pirja e duhanit. Sipas specialistëve të gjitha
ato ferma që pijnë rregullisht duhan janë të prirura që në moshën 70
vjeccare të pësojnë akat në zemër. Pikërisht për këtë arësye ata I
rekomandojnë gratë që të jenë në formë të mirë, të bëjnë rregullisht
ushtrime gjimnastikore, të ushqehen në mënyrë të rregullt dhe të
pushojnë me pirjen e duhanit. Pirja e duhanit është faktori më i madh i
rrezikshëm për të dyja gjinitë, para diabetit, tensionit të lartë të
gjakut, holesterolit të lartë, trashësisë dhe joaktivitetit fizik.

Alkooli
Po
ashtu, edhe pirja e pijeve alkoolike paraqet rrezik si për meshkujt
ashtu edhe për femrat. Studimet kanë zbuluar se ata që pijnë më tepër se
21 gota verë ose birrë në javë kanë 70 për qind gjasa më të mëdha të
vuajnë nga sulmi në zemër. Nga ana tjetër në këtë grupim alkolistësh,
ata që mund ta vuajnë të parët atakun, janë të gjithë personat që e kanë
të tarshëguar sëmundjen e zemrës. Pra që do të thotë që njëri nga
prindërit e personave të ketë pasur probleme me zemrën.

Yndyra
Ajo
duhet eliminuar domosdoshmërish në të gjitha vaktet e njerëzve.
Shtresat e yndyrës pa marrë parasysh nëse janë në arteriet kryesore ose
në ato më të vogla, kanë lidhje të drejtpërdrejtë me artisklerozën, ose
trashjen e arterieve, në mënyrë të barabartë si për meshkujt ashtu edhe
për femrat, sipas gjatësisë së tërë arteries. Ky proces sipas mjekëve
është analog, në bazë të së cilit burrat dhe gratë trashen. Kur trashen
burrat kjo shtresohet rreth stomakut të tyre. Kur trashen gratë
zakonisht pesha shpërndahet kudo

Shkenca/Si mund të
luftohet sëmundja me arra dhe bajame Diabeti, si duhet kuruar
Këshillat
nga specialistët për pacientët e sheqerit
Diabeti i
sheqerit është një sëmundje endokrino-metabolike, që ka të bëjë me
mënyrën se si organizmi ynë e përpunon sheqerin (karbohidratet apo
glukozën) që ne marrim me ushqimet e ndryshme. Defekti qëndron në
pamundësinë e insulinës, një hormon i prodhuar nga pankreasi, për të
mbajtur nivelin e sheqerit në gjak në vlerat normale. Insulina ose
prodhohet pak (pamjaftueshmëri e pankreasit) ose nuk vepron si duhet për
të futur sheqerin brenda në qelizat e indeve të organizmit
(pamjaftueshmëri e insulinës). Për rrjedhojë sheqeri është me tepricë në
gjak dhe jep shenja të ndryshme (simptoma) si etja, shtimi oreksit,
shtimi në peshë, nevoja për urinim të shpeshtë, lodhja e shpejtë, ulja e
vëmendjes dhe përqendrimit dhe në përgjithësi një dobësi e
përgjithshme. Këto simptoma nuk është e thënë të jenë të gjitha të
pranishme tek një pacient me diabet.
Llojet
Diabeti
i sheqerit është dy tipesh. Kjo sëmundje në kuptimin e përgjithshëm
është e tillë që karakterizohet me rritjen mbi shifrat normale të
sheqerit në gjak dhe me daljen e tij nëpërmjet urinës. Përveç
çrregullimit të sheqernave në diabet çrregullohen yndyrnat, kripërat dhe
çrregullohet metabolizmi i lëndëve. Kjo sëmundje jep ndërlikime akute
të menjëhershme dhe ndërlikime kronike që zgjasin gjithë jetën. Në
mënyrë të përgjithshme ndërlikimet vijnë si pasojë e uljes apo e
ngritjes së sheqerit në gjak, dhe kur këto janë respektivisht të
menjëhershme, të sëmurët bien në gjendje kome ose në gjumë të thellë.
Por sëmundja e diabetit ndikon gjithashtu dhe prek arteriet e zemrës,
nga ku mund të shfaqen edhe infarkte të cilat janë sëmundje tepër të
rrezikshme ose kur dëmtohen arteriet e këmbës, shfaqet gangrena e
këmbës, kur dëmtohen arteriet e syrit shfaqet një ndërlikim nga i cili
sëmuren të dy sytë edhe i sëmuri mund të humbë edhe shikimin, kur
dëmtohen arteriet e veshkës shfaqet një dëmtim që në popull njihet me
termin azotemia. Për këtë unë do të rekomandoja dietat diabetike si edhe
disa ilaçe barna popullore që së fundmi kanë dalë në treg në vendin
tonë.
Barnat
Sulfoniluret, janë barnat kryesore
me të cilat trajtohet sëmundja e diabetit. Më tej të gjithë diabetikët
kurohet rregullisht me insulinë. Insulina ultra e shpejtë, nëse para
buke, injektimi duhet të bëhet 20 minuta para ngrënies. Pas injektimit,
niveli maksimal në gjak arrihet brenda 1 ore dhe efekti zgjat 3-4 orë.
Insulina
e shpejtë, nëse edhe kjo merret para buke, injektimi bëhet 60 minuta
para ngrënies. Efekti zgjat 5-7 orë.

Këshillat
1-Pacientët
me diabet duhet të kontrollojnë peshën
2-Duhet të kufizojnë
sheqernat e rafinuara
3-Duhet të rrisin sasinë e fibrës në dietë
4-Yndyrnat
duhet të jenë vajra me 1 lidhje dyfishe (si p.sh. vaji i ullirit).
5-Duhet
t’i shtojnë dietës së tyre arra
6-Efikase edhe bajamet
Shenjat
1-Dhimbje
barku
2-Frymëmarrje të ngadalta e të thella
3-Prani e ketoneve në
gjak dhe në urinë

Veshka
Këshilla dhe
rekomandime për grupmosha të ndryshme
Gurët në veshka, pse formohen,
si trajtohen të sëmurët me veshka, kurat
Guri në veshkë është një masë e fortë, që ndodh kur përbërësit e
kalciumit ose kimikate të tjera në urinë, formojnë kristale që ngjiten
së bashku. Këto kristale, rriten dhe formojnë gurë, të cilët luhaten nga
një kokërr gruri në një top golfi. Gurët në veshka janë më të zakonshme
tek burrat, dhe më saktësisht, katër në pesë raste, kanë gurë në
veshka. Normalisht, urina përmban substanca që parandalojnë formimin e
kristaleve. Megjithatë, kjo nuk funksionon për të gjithë. Disa nga
faktorët që kontribuojnë në formimin e gurëve tek njerëzit e prekshëm
janë: marrja e pakët e lëngjeve, infeksione kronike në rrugët urinare,
keqpërdorim i disa mjekimeve, bllokim i rrugëve urinare, aktivitet i
kufizuar për disa javë, disa sëmundje të caktuara gjenetike dhe
metabolike.
Simptomat
Disa njerëz, mund të mos
kenë simptoma, por jo gjithmonë të pakuptueshme, si: dhimbje të mëdha në
veshka apo në barkun poshtë dhe ndihen në ije. Dhimbja mund të zgjasë
nga minuta në orë, e ndjekur nga periudha qetësie; të vjella,
temperaturë, ethe dhe dobësi, urinë e turbullt apo me erë të keqe,
bllokim i daljes së urinës. Prezencën e gurëve në veshka e identifikojnë
rrezet X. Teknikat e specializuara të rrezeve X (ndonjëherë edhe me
injeksione me ngjyrë) apo me ultratinguj, mund të përdoren për të
identifikuar më me saktësi masën dhe vendndodhjen e gurëve dhe për të
identifikuar funksionimin e veshkave. Testet e gjakut dhe urinës mund ta
ndihmojnë një doktor për të gjetur se çfarë po e shkakton gurin dhe të
planifikojë trajtimin më të mirë.
Parandalimi
Trajtimet
që mund të parandalojnë formimin e gurëve në veshka janë të mundshme në
çdo rast. Prova të qëndrueshme sugjerojnë se marrja e lëngjeve në sasi
të madhe mund të ulë rrezikun e gurëve. Përveç kësaj, sapo të zbulohet
shkaku i formimit të gurit, mund të përdoren mjekime të ndryshme apo
ndryshime në dietë për të parandaluar gurët e rinj. Tipi i mjekimit,
varet nga gjaku dhe testet e urinës. Përveç se zbrazni mbeturinat dhe
lëngjet nga trupi juaj, veshkat tuaja luajnë edhe këto role të
rëndësishme: rregullojnë ujin në trup dhe përbërës të tjerë kimikë në
gjak si: sodiumin, potasin, fosforin dhe kalciumin; largojnë mjekimet
dhe helmimet nga trupi juaj; çlirojnë hormonet në gjak për të ndihmuar
trupin; rregullojnë presionin e gjakut; krijojnë qelizat e kuqe; nxisin
kockat e forta.
6 këshillat
rekomandohen për
pacientët që kanë probleme me veshkat,mes të cilave më e rëndësishme
është të pihen më shumë se tre litra lëngje në ditë. Gjithashtu këta
pacientë duhet të evitojnë kripërat dhe yndyrnat.
3 tipe
mjekimesh
janë të përshtatshme për ata pacientë q ë kanë probleme me veshkat.
Megjithatë sipas specialistëve tipi I mjekimit varet nga gjaku dhe
testet e urinës, që i bëhen çdo pacienti, dhe pjesa më e madhe
ndryshojnë nga njëra-tjetra.
70 për qind
e
njerëzve që kanë probleme me veshkat, shqetësimet e tyre të para I kanë
ndjerë që në moshën 25-vjeçare. Sipas specialistëve shfaqja e gurëve në
veshka është karakteristike për të gjithë pacientët që më vonë kanë
nevojë për trajtim të vazhdueshëm.

Studimet/Pjesa më e
madhe e sëmundjeve shkaktohen nga dhjami i tepërt
Si duhet të kurohet
mbipesha

Sot lufta kundër kileve të tepërta nuk është
vetëm një problem individual, ai tashmë është kthyer në problem social
dhe qeveritar. Shkencëtarët u bëjnë thirrje, në mënyrë të veçantë
prindërve për një kontroll më rigoroz ndaj reklamave që u drejtohen
fëmijëve, duke ndikuar negativisht në mënyrën e tyre të të ushqyerit.
Sipas tyre, reklamat ndikojnë mbi sjelljen e fëmijëve ndaj ushqimit,
duke i drejtuar nga fastfood-et (ushqimet e gatuara shpejt) apo atyre të
paketuara, të mbushura me yndyrna dhe sheqerna të tepërta për dietën e
fëmijëve dhe të rriturve njëkohësisht. Sipas mjekëve, obeziteti është
shkaktarja numër një e sëmundjeve të zemrës dhe diabetit dhe vlerësohet
se shkakton gati 70 mijë raste të reja me kancer që zbulohen çdo vit në
Evropë. Humbja, qoftë edhe fare pak në peshë, ka një efekt pozitiv të
jashtëzakonshëm mbi shëndetin e njeriut, thonë mjekët. Dhe kjo mund të
arrihet duke kombinuar të ushqyerin korrekt, perime e fruta, si dhe një
rutinë ushtrimesh fizike.
Numri i njerëzve mbipeshë po rritet me një
ritëm shqetësues, me të janë të lidhura sëmundjet e zemrës, diabeti,
presioni i lartë i gjakut, sulmet në zemër, goditjet në tru dhe disa
forma të kancerit. Shëndoshja e tepruar është një fenomen që po ndodh
kudo që vendet po u nënshtrohen urbanizimit, të ardhurave më të larta,
teknologjisë moderne dhe ushqimeve të gatshme, duke lënë më shumë kohë
për pushim.

Obeziteti shkurton jetëgjatësinë
Sipas
të dhënave, jeta e personave mbi peshë mund të shkurtohet deri në 25
vjet, nëse mbipesha fillon rreth moshës 20-vjeçare.
Një grua mund të
humbasë 5-8 vjet në rast se është mbi peshë
Një burrë mund të humbasë
12 vjet në rast se është mbi peshë.

Semundja e zemrës
Mbipesha
është shkaktari numër një i vdekjeve dhe atakeve të shkaktuara nga
mbipesha. Sipas specialistëve, si femrat ashtu edhe meshkujt janë të
destinuar që të vuajnë nga sëmundjet e zemrës, pa dallim moshe dhe
gjinie.

3-Kanceri që shfaqet nga mbipesha
Disa
forma të ndryshme të kancerit bëhen të mundura edhe nga mbipesha.
Sidomos në rastet kur personi ka nisur të shëndoshet që në moshë të re.
)Medikamentet që mund të përdoren kundër dhjamosjes, mund të rritin
rrezikun e kancerit.

Stomaku ndikon mbi oreksin
Megjithëse
njerëzit më të shëndoshë priren të kenë oreks më të madh, madhësia e
stomakut (dhe jo madhësia e trupit) duket se ndikon ndjenjën e ngopjes
gjatë dhe pas ngrënies. Ky përfundim shkencor zbulon se faktorët që
kontrollojnë vëllimin e stomakut, pavarësisht nga madhësia e trupit,
janë mjete të fuqishme për të luftuar mbipeshën.

Shkenca,
sëmundja e trashëguar, pluhuri i dhomës e thekson
Astma, 7 këshillat
e mjekëve
Bimët dhe ushqimet që duhet të përdorim pacientët

Astma
bronkiale, një sëmundje kronike serioze, që dita ditës po shpeshtohet,
dhe futet ndër problemet shëndetësor botërore. Shkaktarët e astmës, si
edhe të sëmundjeve tjera atopike, janë alergjenët e ambientit jetësor
dhe të disa llojeve të ushqimit. Këtu hyn në rend të parë pluhuri i
shtëpisë, ku gjendet një lloj tenje. Sipas të dhënave të shkencëtarëve
të ndryshëm, mbi 55% të astmatikëve janë të ndjeshëm në këtë tenjë,
kurse mbi 30% në qimet dhe epitelin e kafshëve, në mykra (kërpudha)
rreth 10% dhe në polen rreth 40%. Mirëpo, rolin kryesor në shfaqjen e
astmës e luan trashëgimi. Trashëgohet paraprirja për të reaguar me
manifestime alergjike në kontakt me alergjenet e caktuara; në rastin e
astmës me reagime pezmatuese alergjike të mukozave bronkiale, që
manifestohet me sulme astmatike. Pra, për t’u shfaqur astma, nevojitet
prirja e trashëguar dhe kontakti me lëndën alergjike. Astmën e
shkaktojnë poleni (pluhuri i disa luleve, qimet e bagëtive, pendlat,
pluhuri kur i pastrojmë rrobat me furçë, pastaj edhe pluhuri i
shtëpisë). Mullinxhinjtë janë të ndjeshëm, sepse nga pluhuri që krijohet
gjatë bluarjes së drithit, pezmatojnë astmën. Disa të sëmurë janë të
ndjeshëm edhe ndaj ushqimit. Astmatikët janë rreptësishtë të ndaluar të
pinë duhan, kafe, alkool, lëngje të gazuara, të mos pijnë qumësht të
lopës, vezë, domate, mish me shumë yndyrë, lëkurën e mishit të pulës,
mish te peshkut si dhe ushqim të konservuar
Simptomat
Shenjat
klinike te fëmijët, pavarësisht nga mosha, mund të ndahen në tre grupe.
Grupi i parë janë fëmijët në gji, ku sulmet astmatike shfaqen me
gulçim, grupi i dytë janë fëmijët me astmën e qartë atopike dhe grupi i
tretë janë fëmijët me shenja të astmës tipike, por pa mundësi të
vërtetimit të konstitucionit atopik. Sëmundja në grupin e parë quhet
bronkit obstruktiv recidivues (bronkitit i paraprinë infektimi viral dhe
sëmundja më vonë tërhiqet). Sëmundja në grupin e dytë quhet bronkit
obstruktiv alergjik recidivues (nëse shenjat e sëmundjes janë shumë të
rëndë, përkufizohet si astma). Diskutabil është emir I sëmundjes në
grupin e tretë (bronkiti obstruktiv recidivues jo alergjik), për të
cilën u thuhet prindërve që fëmijës do t'i tërhiqet në moshën e
pubertetit. Shenjat më të shpeshtë në fillim të sëmundjes janë gulçimi,
kollitja, marrja frymë me vështirësi, si dhe të dhënat për bronkitet dhe
pneumonitë që përsëriten. Gulçimi është shenja më e shpeshtë e astmës,
por për këtë sëmundje duhet të mendohet edhe te kollitjet e paqarta,
sidomos natën, si dhe te bronkitet dhe pneumonitë që rikthehen.

Mjekimi
Masat
parandaluese të sulmeve astmatike përfshijnë mënjanimin prej të gjithë
shkaktuesve të mundshëm. Lëngjet e frutave dhe çajrat e shumëllojshëm me
prejardhje bimore japin efekte lehtësuese në rrugët e frymëmarrjes dhe
në fyt, duke bërë që kolla të zbutet.

Bimët
Një
bimë mjaft frytdhënëse në luftën kundër kollës së shkaktuar nga
mushkëritë është edhe lulëkuqja. Nga kjo bimë përdoren vetëm petalet e
saj. Çaji i lulëkuqes pihet i ëmbëlsuar me mjaltë, sepse ai jo vetëm i
jep ëmbëlsi çajit, por ndihmon edhe në përmirësimin e fytit.

Çokollata
Një
grup shkencëtarësh kanë vërtetuar se çokollata është një ushqim mjaft e
mirë kundër disa sëmundjeve. Merita i takon teobrominës, një substancë
që ndodhet në farat e kakaos, e cila ka rezultuar se është më efikase se
kodeina, një nga qetësuesit më të mëdhenj të kollës kronike.

Problemet
Të
sëmurët astmatikë vuajnë zakonisht në mbrëmje si dhe gjatë natës.
Vuajtja më e theksuar nga asmta është tek njerëzit me gjoks të ngushtë
ose deformime nga të cilat tek këta njerëz shkaktohen edhe shtrëmbërime
të shpinës.

Skleroza
Këshilla për të
evituar sëmundjen e moshës së tretë
Humbja e kujtesës, ja simptomat

Sëmundja
e Alzheimerit, ose ndryshe siç njihet më shpesh, humbja e kujtesës,
lind pas moshës 65-vjeçare. Përqindja e popullsisë që preket në këtë
moshë është rreth 10 %. Pas kësaj moshe përqindja e popullsisë që preket
rritet 2% çdo vit, për të arritur rreth 50% në moshën 85-vjeçare. Sipas
specialistëve sëmundja ka raste qe lind edhe para moshës 65-vjeçare,
por këto raste janë të rralla dhe karakterizohen nga histori të veçanta
Simptomat
Simptoma
me e njohur e kësaj sëmundjeje është harresa, por simptomat janë të
shumta. Zakonisht sëmundja fillon me harresa gjithmonë e më të mëdha, të
cilat në fillim kanë karakter minimal dhe me kalimin e kohës bëhen
gjithmonë e me shqetësuese. Duhet pasur kujdes të mos ngatërrohen
harresat normale me ato harresa që përbëjnë sëmundje. P.sh. është
harresë normale të mos mbash mend ku ke parkuar makinën në parkingun e
supermerkatës, por është një harresë patologjike të kthehesh në shtëpi
pa makinë sepse ke harruar që kishe shkuar me makinë. Të sëmurët me
Alzheimer kanë një karakteristikë që e bën më të vështirë diagnostikimin
e tyre. Në përgjithësi nuk e pranojnë kurrë se janë sëmurë. Prandaj
pacientë të tillë zakonisht vijnë të shoqëruar nga ndonjë familjar.
Bëjnë batuta për të zhvlerësuar pse janë në spital dhe i duket e
çuditshme sesi p.sh gruaja, është fiksuar qe ai ka probleme. Pra ndihen
tërësisht në rregull në vetvete. Vetëm testet e ndryshme (të cilat në
Shqipëri me siguri janë në lindje e sipër) mund të nxjerrin në pah
deficitin e madh. Simptoma e dytë interesante e kësaj sëmundje është
anomia, pra mos gjetja e emrave dhe fjalëve gjatë diskutimeve. Kjo
simptomë, në fakt, përbën simptomen e dyte kryesore me të cilën
Alzheimeri mund të lindë. Në ato pak raste që sëmundja nuk fillon me
harresa, ajo më së shumti fillon me probleme gjuhësore. Sëmundja bën që
me kalimin e kohës pacienti të evitojë gjithmonë e më shumë fjalët që
nuk i gjen dot dhe të përdorë sinonime dhe përshkrime të gjata për gjëra
që kanë fjalën e vet. Simptoma e tretë është çorientimi kohor dhe
hapësinor. Ndodh që kur pyet pacientë si këta në çfarë muaji jemi mund
t’ia fusë kot fare. E gjithë kjo, me normalitetin që karakterizon gjithë
eksperiencën e pacientëve të këtij lloji. Simptoma të tjera janë:
Humbja e kapacitetit të gjykimit logjik, ndryshime të çuditshme të
humorit, ndryshim i personalitetit (këtë e ve re mirë kush ka shume vite
që jeton me personin),humbje e dëshirës dhe iniciativës për të bërë
shumë gjëra.

Shenjat e sëmundjes
1-Memoria
humbet çdo ditë e më shumë
2-Personi ka probleme gjuhësore (harron
fjalët përkatëse dhe përdor të tjera në vend të falës së duhur)
3-Pjesën
më të madhe të kohës është konfuz
4- Gjërat e reja i mban mend me
shumë vështirësi
5-Mund të ketë konfiguracione, (nuk di të bëjë
llogaritë)
6-Nuk arrin të shkruajë normal)
7-Mezi lexon
8-Ka
vështirësi në veshjen e rrobave të trupit
9- Me kalimin e kohës
pacienti humb interesin në gjerat që e rrethojnë dhe behet tërësisht
konfuz.
10-Mund te kete dhe aluçinacione, probleme me urinimin dhe
jashtëqitjen (inkontinence).
11-Në fund fare pacienti humb edhe
kontrollin e trupit të vet thuajse në çdo aspekt.

85 për
qind
e gjashtëdhjetë vjeçarëve vuan nga humbja e kujtesës.
Kjo përbën një nivel epidemiologjik shumë të lartë. Sistemet
shëndetësore të vendeve perëndimore kanë humbje shumë të mëdha prej
kësaj sëmundjeje.

40 vjeç
sipas specialistëve
është mosha gjatë së cilës nisin të shfaqen simptomat e parë të humbjes
së kujtesës. Simptomat vijnë si rezultat i dëmtimit të qelizave
nervore, të cilat ngadalësojnë përcjelljen e sinjalit për në tru dhe
anasjelltas.

Këshillat e mjekëve për të evituar dhimbjet
në mëngjes
3 format e migrenës, si kurohen ato
Rekomandime dhe
barnat për të gjitha grupmoshat

Rreth 8 për qind e
meshkujve dhe 14 për qind e grave në Shqipëri vuajnë nga dhimbja e
kokës, siç njihet në gjuhën mjekësore, migrena. Në të shumtën e rasteve
kjo sëmundje prek moshat 35 deri në 45 vjeç. Tek gratë shpesh ajo është
në formë më të zgjatur dhe më intensive. Por nuk përjashtohen mundësitë e
shfaqjes së saj edhe te fëmijët, 5 për qind e tyre vuajnë nga kjo
sëmundje.
Jo gjithmonë ndihma e mjekut mund të çojë në parandalimin e
kësaj sëmundjeje tepër shqetësuese për njerëzimin. Shpesh vetëshërbimi
mund të jetë shumë më frytdhënës se medikamentet e rekomanduara prej
mjekut.
Migrena klasike
Shfaqet zakonisht tek
fëmijët, adoleshentët ose të rinjtë. Është me e shpeshtë tek femrat dhe
ka karakter familjar. Kriza fillon me çrregullime vizuale (shkëndija ose
deformim i objekteve), dhimbje pulsuese vetëm në një gjysmë të kokës
(në të majtë ose në të djathtë), të vjella. Vazhdon 2-6 orë dhe
përmirësohet pas gjumit.
Migrena e zakonshme
Dhimbje
koke unilaterale ose bilaterale, me ndjenjën e të vjellës, por pa të
vjellë dhe pa shqetësime vizuale. Më e shpeshtë tek femrat. Kriza fillon
gradualisht dhe mund të zgjasë nga disa orë deri në disa ditë.
Migrena
“me orar”
Dhimbje koke unilaterale (si djegie),
retroorbital (mbrapa syve), shfaqet natën. Më e shpeshtë tek meshkujt e
rinj (90%). Kriza fillon rreth 2-4 orë pasi ka rënë të flejë, ka një
intensitet të lartë që të zgjon nga gjumi, i sëmuri loton vetëm nga
njëri sy dhe paraqet kongjestin nazal. Zakonisht nuk shoqërohet me
probleme vizuale ose të vjella. Kriza vazhdon 20-60 min. pastaj pushon
menjëherë dhe rishfaqet ditën tjetër në të njëjtën orë për disa javë me
radhë. Pastaj mund të pushojë për disa muaj dhe të rishfaqet përsëri.
Shkaqet
Shkaqet
e shfaqjes së migrenës deri më sot ende nuk janë bërë plotësisht të
njohura, edhe pse në botë numri i njerëzve, që vuajnë prej saj, është
shumë i madh. Migrena është një formë e veçantë e dhimbjes së kokës, e
cila mund të zgjasë nga disa minuta deri për ditë me radhë. Me migrenë
nënkuptohen një valë dhimbjesh akute, në një gjysmë të kokës, shpesh të
shoqëruara nga të vjella dhe marramendje. Shenjat e para janë shqetësime
vizive: fleshe dritash në ajër, shfaqen sidomos tek adoleshentët ose
moshat e reja, të cilët janë pjesëtarë familjesh ku është prezente kjo
sëmundje edhe tek anëtarët e tjerë, dhe sidomos tek femrat me probleme
menstruale. Patogjenezia e migrenës është e lidhur me modifikimin e
fluksit të gjakut celebral, shkaktuar nga shqetësime arteriale.
Geni
që shkakton migrenën
Në vitin 1996 është zbuluar një gen
përgjegjës për transportimin e kalciumit nëpër qelizat celebrale, i cili
shkakton një formë tjetër migrene, e quajtur “migrena familjare”, nëse
ky gen nuk funksionon normalisht, lëvizjet e nivelit të kalciumit
reflektohen në mosfunksionimin e disa neurotrasmetuesve, ngacmimi i të
cilave shkakton këtë formë migrene. Më parë, njerëzit bënin shkaktarë të
shfaqjes së migrenës grumbullimin e një pjese të gjakut në tru, por ajo
u hodh poshtë nga studiues të ndryshëm dhe mendohet se shkaktare e
shfaqjes së saj janë ngacmues të ndryshëm, si zhurmat e forta, drita e
fortë, problemet e ndryshme, alkooli, uria, streset psikologjike. Thuhet
se migrena është dy herë më shumë prezente tek femrat se sa tek
meshkujt. Sipas shkencëtarëve përveç barnave migrena mund të shërohet
plotësisht me mjekësi popullore. Pasi, sipas tyre, barishtet që i
përdorim për mjekim në mjekësi popullore nuk janë vetëm ilaçe, ato janë
(shumica e tyre) pjesë e ushqimit të përditshëm.

Këshilla
për migrenën dhe spondiliatrozën
1-Çdo mëngjes duhet të
bëni të paktën 15 minuta ushtrime për muskujt e qafës
2-Duhet të bëni
në darkë dush me temperaturën e ujit mesatare
3-Duhet të evitoni
stresin dhe dëgjimin e televizorit me zë të lartë
4-Pirja e çajrave
të ndryshme, veçanërisht me mente bën mirë për sëmundjen
5- Ecja,
shëtitjet pasditeve ndihmojnë për një gjumë më të mirë
6-Zgjedhja e
dyshekut, e jastëkut duhet të jetë e kujdesshme, në mënyrë që ato të
përshtaten me masën e qafës
7-Kurimi i sëmundjes ka për bazë
kortizonin
8-Për të hequr dhimbjen nuk duhet të pini asnjëherë
paracetamol dhe aspirina

Personat që preken më shumë nga
ky variant i sëmundjes
Spondiliatroza, si ta kurojmë

Spondiliatroza,
është kryesisht sëmundje që prek të gjithë ata njerëz që kanë punuar në
fabrika, uzina, në minierë. Kjo pasi helmet me të cilat punohet
zakonisht në të tilla vende shkaktojnë dëmtime të sistemit nervor, që ka
lidhje të drejtpërdrejtë me palcën kurrizore. Përpos këtij fakti,
specialistët tregojnë se spondiliatroza është edhe shfaqje e gjumit të
keq në mënyrë të vazhdueshme, si dhe shfaqje e dëmtimit të sistemit
nervor. Madje kohët e fundit është arritur në përfundimin se edhe ata
njerëz të cilët nuk i mbajnë shpatullat e tyre drejtë dhe kanë probleme
me mënyrën e qëndrimit, janë të “kërcënuar” nga spondiliatroza.
Dhimbja
Shkaktohet
lehtësisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe është e shpeshtë tek
njerëzit depresivë dhe me ankth; ndaj një nga metodat e kurimit është
edhe psikoterapia, pasi kjo sëmundje lidhet më emocionet intense.
Dhimbja në kokë, ka dy shfaqje karakteristike, migrenën dhe
spondiliatrozën, ato janë dy nga shqetësimet më të shpeshta edhe pse në
disa raste mund të jetë një shenjë e mirë; shfaqja e një lodhjeje ose
një tensioni, por nëse është e fortë dhe e përsëritur është simptomë i
një sëmundjeje cerebrale si: ematomë, encefalite, meningjit ose ndonjë
hipertension i rëndë.
Simptomat
Dhimbja mund të
jetë fikse dhe pulsuese, zgjatja e saj dhe lokalizimi janë në varësi të
kushteve që e favorizojnë ose në të kundërt e pushojnë. Domethënëse janë
edhe përsëritjet dhe intensiteti i dhimbjes, i cili mund të jetë aq i
lartë sa ta bëjë jetën e pacientit shumë të vështirë. Skematikisht mund
të dallosh disa tipe, midis të cilave migrena dhe spondiliatroza.
Spondiliatroza godet sidomos moshat e rritura, nuk transmetohet nga
familja dhe mund të zgjasë në një kohë të papërcaktuar, duke shqetësuar
edhe gjumin e natës. Dhimbja është më e shpërndarë sesa në rastin e një
migrene, duke u shtuar në pjesën e pasme të kokës dhe sidomos në nyjen
mes kokës dhe qafës. Terapia kundër spondiliatrozës thellohet në
teknikat e relaksimit, me anë të masazheve dhe psikoterapisë edhe pse
nuk përjashton përdorimin e ilaçeve, sidomos sedativët dhe
antidepresivët; ndërsa ilaçet më të rënda këshillohen vetëm kur dhimbjet
janë të padurueshme.

Fitnesi
largon
spondiliatrozën. Ushtrimet aerobike dhe kohët e fundit fitnesi, është
një ndër aleatët më të mirë për të larguar sëmundjen e spondiliatrozës.
Sipas specialistëve, çdo njeri duhet të bëjë të paktën 10 minuta
ushtrime në ditë për të vënë në lëvizje muskujt e kokës, që kanë edhe
lidhje të drejtpërdrejtë me palcën kurrizore.

Shfaqja
e
sëmundjes mund të ndodhë edhe pas moshës 70-vjeçarë.
Mund të jesh 70
a më shumë vjeç, dhe s’ke pasur kurrë më parë probleme me
spondiliatrozën. Mjekët nuk e përjashtojnë mundësinë që nëse ke punuar
gjithë kohën në një ambient të mbyllur dhe nëse
ke punuar në fabrika,
apo edhe në zyra me kompjuter

Pse shkaktohet ajo, çfarë
rekomandojnë specialistët
Gjithçka duket se fillon me
urinime sa më të shpeshta, si shkaktarë të të cilave shumë herë meshkujt
akuzojnë ndonjë ftohje apo mendojnë se kanë pirë shumë lëngje.
Ndonjëherë mendohet se është dhe faji i ajrit të kondicionuar. Më pas
dhimbja fillon të përhapet dhe në kurriz dhe gjithnjë e më shumë
mendohet se kemi të bëjmë me një ftohje. Po ama të tjerët nuk vuajnë nga
ky problem, dhe pse mund të jenë të ftohur dhe, ç’është më e keqja, kjo
gjendje zgjat me shumë se sa një ftohje normale. Kanceri i prostatës
godet çdo vit rreth 12 për qind të popullsisë botërore. Studimet
shkencore akoma nuk kanë arritur të zbulojnë se përse disa meshkuj
sëmuren dhe disa të tjerë jo. Specialistët thonë se dihet që me kalimin e
viteve një mashkull ka mundësi më të mëdha për të zhvilluar këtë lloj
tumori, por nuk janë identifikuar akoma faktorët që e shkaktojnë këtë,
përveç dhjamosjes. Për të identifikuar prekjen e një organizmi
mashkullor nga ky lloj tumori ekziston dhe një test i veçantë. Testi
konsiston në një analizë të thjeshtë gjaku në të cilën matet niveli i
PSA që është një glikoproteinë e prodhuar nga qelizat e prostatës.
Përqendrimi i kësaj substance të prodhuar nga qelizat e prostatës
shtohet në raste infeksioni, neoplasish apo hiperplasish beninje.

Çfarë
të hani
1-Hudhrat janë parandaluese të mira për organizmin
mashkullor nga ky lloj tumori
2-Qepët, merita e është e përbërësve që
shkaktojnë dhe erën e rëndë
3-Djathi vegjetarian mund të eliminojë
rrezikun e përhapjes së tumorit
4-Peshku, vitaminat e tij kanë një
rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit
5-Arrat, sipas
specialistëve kanë vitaminë D
6-Domatet janë tepër të rëndësishme për
konsum të përditshëm, parandalojnë kancerin e prostatës
7-Drithërat e
ndryshme, të cilat kanë në përbërjen e tyre selen
8-Mishi, edhe në
të gjendet seleni, por është e rekomandueshme të mos ekzagjerohet me
përdorimin e tij.