Cfar Eshte Feja Islame?

Islam do te thote: besim ne nje Zot dhe nenshtrim ndaj Tij; te besuarit ne urdherat e Zotit dhe ne porosite e Profetit Muhamed a.s.

Feja Islame eshte themeluar mbi dy PARIME te medha te besimit (Shehadeti):

1. Nuk ka te adhuruar tjeter pervec Allahut
2. Muhamedi a.s. eshte i derguari i Zotit si profet per tere njerezine.

Parimet e besimit islam
1.Besimi vetem ne nje Zot. (Te mos besosh se ka ndonje zot tjeter pervec Allahut dhe se Muhamedi eshte rob dhe i Derguar i Zotit.)
2. Besimi ne engjejt e Zotit.
3. Besimi ne Librat e Shenjte te Zotit.
4. Besimi ne te gjithe profetet e Zotit.
5. Besimi qe nje dite do te vdesim dhe do te ringjallemi ne Diten e Gjykimit.
6. Besimi qe cdo e mire dhe e keqe krijohet sipas caktimit te Zotit.

ISLAMI NGRIHET MBI 5 SHTYLLA
1.DEKLARATA: "Esh-hedu en la ilahe il-lallah, ue esh-hedu enne Muhammeden abduhu ue resuluhu "

"Nuk ka Zot tjeter pervec Allahut dhe se Muhamedi eshte robi dhe i derguari i Tij", e cila duhet te shprehet me goje nga nje person, por edhe te besohet me zemer.

2.Shtylla e dyte e Fese Islame eshte NAMAZI, falja e pese koheve te namazit ne dite.

3.ZEKATI, qe eshte "detyrim" nga pasuria, te cilin e japin vetem ata qe kane nje shume te konsiderueshme pasurie. Zekati jepet njehere ne vit, ne nje sasi prej nje te dyzeten, ose 2,5 % te pasurise.

4.AGJERIMI ne muajin e Ramazanit.

5.Kryerja e HAXHIT, per ata qe jane te shendetshem dhe qe u mjaftojne shpenzimet e udhetimit deri ne Kabe dhe per kthim ne atdheun e tyre. Keta persona Haxhin e kane detyre te domosdoshme, kur shpenzimet e Haxhit nuk cenojne buxhetin e familjes.

MORALI NE ISLAM
Njeriu lind me shpirt te paster. Ne qofte se semuremi nga ana fizike, paraqitemi tek mjeku dhe e permiresojme shendetin me ane te ilaceve. Por gjate jetes se njeriut , ashtu sic semuret trupi, ndodh qe te semuret edhe shpirti. Ndersa per permiresimin e trupit ekzistojne shkencat mjekesore, per permiresimin e shpirtit ekziston shkenca shoqerore e moralit. Pra, MORALI sheron semundjet shpirterore. Libri i Shenjte - KUR'ANI - qe eshte burimi i besimit dhe ibadeteve, eshte gjithashtu edhe burimi i shkences se moralit. Lidhur me kete teme, Profeti yne Muhamedi a.s. ka thene: "Une jam derguar vetem per te persosur moralet e mira".

Per te arritur lumturine ne kete bote dhe tjetren, eshte e nevojshme qe te realizojme disa kushte te miresjelljes si me poshte:
1. Detyrat tona ndaj Zotit.
2. Detyrat tona ndaj vetes.
3. Detyrat tona ndaj familjes dhe farefisit.
4. Detyrat tona ndaj popullit dhe shtetit tone.
5. Detyrat tona njerezore ndaj tere njerezise.

Arti Islam






Shumica e objekteve fillimisht kane pasur si qellim zbukurimin e xhamive apo perdorimin gjate adhurimit. E vecante eshte perdorimi i kaligrafise, arabeskat, dhe format gjeometrike tek shume objekte.


Mihrab, 1354, Isfahan, Iran
Mosaik me pllaka;343.1 x 288.7 cm
Elementi me i rendesishem ne nje xhami eshte mirhabi, vendi / hapesira qe tregon drejtimin e Mekes. Per shkak te rendesise se saj si pike perqendrimi/ fokusi gjate faljes, vihet re se dekorimi i saj eshte bere me mjeshteri dhe devocion te madh. Rreth e qark ka shkrime nga Kur'ani; keshtu nga e djathta poshte deri majtas poshte eshte shkruar disa ajete nga Suretu Et-teube, 14-22; tek harku eshte shkruar nje thenie e Profetit as, dhe nje shkrim tjeter ndodhet ne qender te mirhabit, si ne nje kornize.





Llampe per Xhamine, nga fundi i shekullit te 13, (para 1285); Mamluk, Egjipt ose Siri
Qelq, lartesi 43 cm, gjeresi 76 cm.




Gjym, shekulli i 7, Iran, Bronz




Qilim per t'u falur, fundi i shekullit te 16, Bursa ose Stamboll, Turqi
E bere me nderthurje te pambukut, leshit mbi nje baze mendafshi, (127 cm x 172.7 cm)


ARKITEKTURA


Arkitekt SINANI, Xhamia Sulejman ne Stamboll, Turqi, e ndertuar ne vitet 1551 - 1558.
Arkitekt SINANI, Xhamia Selime ne Edirne, Turqi, e ndertuar ne vitet 1568 - 1574.

KALIGRAFIA




BISMILAH (Ne emer te Allahut)

E shkruar ne formes e nje zogu duke pire uje.

CREDITS: The Splendour of Islamic Calligraph. By: Abdelkebir Khatibi and Mohammed Sijelmassi. Published by Thames and Hudson.

Abdesi








[b]Si te marrim abdes?




Nje nga obligimet e Faljes, per besimtarin eshte abdesi, apo pastrimi i pjesshem. Per kete arsye, kemi ndertuar kete faqe modeste me disa shembuj (fotografi). Nese nuk doni kete version me imazhe, ju mund te shkoni ne seksionin pa imazhe.. Ne kete seksion jemi munduar te shtjellojme aktin e abdesit dhe gjithashtu kemi sjelle disa spjegime si psh:

Si duhet te jete uji me te cilin merret abdesi?
Cfare e prish Abdesin

Pasi qe te vendosim per te marre abdes themi Bismilahi-Rrahmani-Rrahim.
Me pas:



·Lajme duart rreth shuplakes tre here duke ferkuar mire deri ne kyçe.





·shpelajme gojen dhe hundet tre here



· pastrojme fytyren gjithashtu tre here (pastrimi te jete i plote, deri poshte gushes)



· pastrojme dy duart gjithashtu deri ne pjesen e siperme te berrylit duke filluar prej te djathtes.
·Te njejten gje bejme dhe me doren e majte.



· me dore te lagur lagim pjesen e siperme te kokes.



· me duar te lagura i pastrojme veshet.Pastrimin e vesheve e bejme duke prekur me gishtin tregues brendine e tyre e me te madhin pjesen e jashtme te vesheve.



· Pastaj pastrojme dy kembet deri mbi kyce duke pasur kujdes qe te mos leme asnje pjese pa lagur (fillojme me te djathten dhe me pas te majten).

Pas larjes themi Elhamdulilah (Falenderimi i qofte Allahut).






Uji me te cilin merret abdes (disa sqarime).






- Duhet te jete i paster.
- Nuk lejohet qe te merret abdes me uje te ndotur.
- Nuk lejohet te merret abdes me uje ne te cilin ka pire derri apo kane ndotur kafshet.
- Uji i detit, liqenit, lumenjve apo vendeve qe uji qarkollon eshte I LEJUAR.
- Uji eshte i lejuar kur nuk vjen ere (ndotjeje), eshte pa ngjyre (dmth nuk ka pisllek ne te).

shko lart




Cfare e prish Abdesin?



- Abdesi prishet kur njeriu fle gjume.
- Kryen nevoja personale .
- Nxjerrja e gazrave.
- Ngrenia e mishit te deves. shko lart


1 - Variacione te tjera te fjales abdes jane "Ud'u" ne gjuhen arabe, apo ne shqip mund te perkthehet si pastrim i pjesshem

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit


Forma e Namazit të Muhammedit (saws) me pak fjale

nga Nasrudin ALBANI

Falënderimi i qoftë All-llahut, i cili e bëri namazin farz për robërit e Tij dhe i urdhëroi që ta falin dhe ta kryejnë në mënyrë më të mirë. Bekimi dhe shpëtimi i All-llahut qofshin mbi Pejgamberin tonë, të cilit i është drejtuar duke i thënë: ''Ty ta zbritëm Kur'anin që t'u shpjegosh njerëzve atë që u është shpallur atyre.''( Nahl: 44). Dhe Muhammedi saws e realizoi këtë detyrë në mënyrë të plotë. Prej gjërave që i shpjegoi me gojë dhe me punë ishte edhe namazi. Aq bukur e shpjegoi saqë një herë fali namaz në mimber, duke u ngritur e duke bërë ruku, e pasi mbaroi faljen u tha: '' E kam bëre këtë gjë që të më pasoni dhe ta mësoni namazin tim'' (Buhariu dhe Muslimi). Si dhe na e bëri obligim pasimin e tij duke thënë: '' Faluni ashtu sikur që më shihni duke u falur.''( Buhariu, Muslimi dhe Ahmedi). Muhammedi saws e ka përgëzuar atë që e falë namazin ashtu siç e ka falur ai, duke i siguruar hyrje ne Xhennet nga ana e All-llahut duke thënë : ''All-llahu azze we xhel-le i ka bërë farz pesë namaze. Ai që merr mirë abdest, i falë në kohë të tyre, i plotëson rukutë dhe sexhdet e tyre dhe i falë me frikë-respekt, All-llahu i siguron falje mekatesh, kurse ai që nuk vepron kështu, nëse don ia falë, perndryshe e dënon. (Hadithi është sahih, shiko Sahih Ebu Dawud) Bekimi dhe shpëtimi qofshin mbi familjën e tij, shokët e tij të devotshëm e të pastër, të cilët neve na transmetuan ibadetin e tij, namazin, fjalët dhe veprat e Muhammedit saws, vetëm keto i bënë drejtim dhe shembull për to, dhe mbi ata që ecën rrugës së tyre deri në Ditën e Kijametit.

Pasiqë njohja e kësaj në mënyrë të qartë nuk u mundësohet shumicës së njerëzve, bile edhe as dijetarëve, nga shkaku i të kapurit të tyre për ndonjë medhheb të caktuar. Kurse çdo dijetar që punon në shërbimin e sunnetit të pastër, në aspekt të tubimit dhe marrjës së fikhut, din se në çdo medhheb ka gjëra që nuk gjenden në medh'hebin tjeter, dhe në të gjitha medhhebet ka gjëra që nuk janë të vërteta, e të ciëat i mveshen Pejgamberit saws sidomos këtë mund ta gjejmë në librat e mëvonshëm , të cilët pohojnë në mënzrë të prerë se kjo është prej vepres se Muhammedti saws. Për këtë shkak dijetaret e hadithit, All-llahu i shpërbleftë me të mira, kanë shkruajtur vepra ku tregojnë gradën e haditheve të librave të njohura të fikhut, siç është libri El Inaje bima'rifeti ehadihtil-hidaje dhe Et-turuku wel-wesail fi tehrixhi hulasetud-delail të dijetarit Abdulkadir bin Muhammed ed Kurejsh, El Hanefi dhe Nesbur-raje ila ehadi-thil-hidaje, te dijetarit El-hafidh Zejlai, etj.

Unë them: Pasiqë njohja e kësaj gjëje është e vështië për shumicën e njerëzve, e shkruajta këtë libër që të mësojnë menzren e namazit te Resulull-llahut saws e të udhëzohen me udhëzimin e tij, duke shpresuar nga All-llahu swt atë qe na ka premtuar në gjuhë të Pejgamberit të Tij saws: '' Kush thërret në udhëzim ka shpërblim (për këtë) dhe shpërblimin e atyre që veprojnë me këtë udhëzim, duke mos u pakësuar ky shpërblim'.' (Transmetoi Muslimi dhe të tjerët)


Pasiqë nuk hasa në ndonjë libër përmbledhëse me këtë tematikë, e pashë për detyrë që për vëllezërit e mi muslimanë, të cilët kanë deshirë të pasojnë udhëzimin e Muhammedit saws, të bëj një libër që do të përmbledhë, aq sa mundet, çdo send që ka të bëjë me formën e namazit te Muhammedit saws prej tekbirit e deri te selami( fundi i namazit), në mënyrë që t’ia lehtësojë lexuesit, simpatizuesit te vertetë të Muhammedit saws, realizimin e urdhërit te tij: “ Faluni ashtu sikur që me shihni duke u falur”. Për këtë shkak përvesha krahet, tubova hadithet që kanë të bëjnë me qëllimin tim, rezultat i të cilit është ky libër. I kam vënë kusht vetës që mos të përmendi në këtë libër asnjë hadith jo të vërtetë duke pasë parasysh rregullat e terminologjisë se hadithit. Për këtë shkak kam lënë anash çdo hadith të dobët, pa marrë parasyshë se a ka të bëjë me formën, dhikrin ose veprat e vlefshme, ngase besoj se hadithi i vertetë mjafton, kurse hadithi i dobët nuk na jep vetëm se paragjykime, kurse paragjykimi, siq thotë All-llahu: “…nuk eshte asgje ndaj se vertetes” (Nexhm:28) dhe si ka thene Pejgamberi saws: “ Keni droje paragjykimet ngase paragjykimi është fjala më e rrejshme.” (Buhariu dhe Muslimi).

All-llahu xh.sh. nuk ka kërkuar prej nesh ta adhurojmë me hadithe të tilla, bile Muhammedi saws na ka ndaluar nga kjo duke thënë: “Keni droje te transmetuarit e shumtë nga unë, kurse ai që flet nga unë le të thotë vetëm të vërtetën dhe të drejtën. Kush thotë për mua atë që nuk kam thënë, le të përgatitë karrige prej zjarri.” (Iben Ebil Shejbe dhe Ahmedi) Pasiqë ka ndaluar Muhammedi saws të transmetuarit e hadithit të dobët, më parë do të ndalonte te vepruarit më të. E kam quajtur Forma e Namazit te Muahmmedit saws, prej tekbirit e deri ne Selam sikurse e sheh. Lus All-llahun xh.sh qe ta bëjë te sinçertë për Fytyrën e Tij të Ndershme dhe t’u bëjë dobi me të vëllezërve te mi besimtar. Ai është Dëgjues dhe Përgjegjës.

Metoda

Pasiqë tema e këtij libri ishte sqarimi i faljes së Muhammedit saws, është e natyrshme që mos t'i përmbahem asnjë medh’hebi, nga shkaku që përmenda më parë. Kështu që kam përmendë çdo hadith të vërtetë, ashtu siq kanë vepruar Muhadithinet në të kaluarën dhe ashtu siç veprojnë edhe sot. Ebul-Hasan El -Lakneviu thotë: '' Kush shikon me shikim të drejtë dhe kush fundosët në detin e fikhut dhe të usulit pa kufi kupton se shumë çështje primare dhe sekondare në të cilat janë përçarë dijetarët, drejtimi i muhaditheve është më i fortë se te tjerët. Unë çdo herë që përcjellja përçarjet e dijetarëve, fjalën e muhadithëve e gjeja më afër të vertetës. All-llahu i mbrojtë. All-llahu na ringjalltë ne grupin e tyre dhe na mundësoftë që të vdesim duke i dashur dhe duke i pasuar ata.” Për këtë shkak ky libër do të jetë përmbledhës i asaj që është shpërndarë në brendinë e librave të ndryshëm të hadithit dhe fikhut, pa marrë parasyshë ndryshimin e mendimeve te tyre, pasiqë asnjë libër nuk e përmbledh gjithë të vërtetën. Shpresojmë se ai që do të veprojë me këtë do të jete prej atyre që janë të udhëzuar “Në atë që u kundershtuan ndërmjet veti, me lejën e All-llahut, All-llahu e nxjerr në rrugë të drejtë atë që dëshiron.” (Bekare: 213)

Pasiqë unë ia obligova vetës këtë metodë, dmth te kapurit për sunnetin e vertetë, dhe e përdora këtë metodë në këtë libër (ose liberth), dhe në librat tjerë që do të përhapën ndërmjet njerëzve, jam i bindur se shumica nuk do të jenë të kënaqur nga kjo. Shumë grupe dhe medh’hebe, bile shumica prej tyre do të ofendojnë dhe do të qortojne me gojën dhe lapsat e tyre, mirëpo kjo nuk është gjë për mua, ngase unë e di se të kënaqurit e njerëzve është qëllim i paarritshëm dhe se “ Ai që i bën të kënaqur njerëzit duke e hidhëruar All-llahun, All-llahu këtë njëri e le ne duart e njerëzve” siç thotë Muhammedi saws. (Tirimidhiu, Kadaiu e te tjere, hadithi eshte sahih)

Disa thenie te imameve E shoh të arsyeshme të përmendi disa thënie të imamëve, ndoshta në to ka përkujtim për ata që i pasojnë verbërisht, bile edhe ata që i bëjnë taklid atyre që janë në gradë më të vogël se ata, dhe kapën për medh’hebet dhe fjalët e tyre, sikur te ishin zbritur nga qielli. All-llahu xh.sh. thote: “Pasoni atë që u eshte zbritur nga Zoti juaj, e mos zini miq pos Tij. Pak po përkujtoheni.” (Araf:3).




Ebu Hanifeja rahimehull-llah
I pari prej imamëve është Ebu Hanifeja rahimehull-llah. Prej tij janë transmetuar fjalë dhe thënie të shumta, të gjitha të drejtojne tek domosdoshmëria e të vepruarit ne hadith dhe në lënien e mendimeve te imamëve, të cilat i kundërshtohen hadithi.
A) “Hadithi i vertetë është medh’hebi im” (Iben Abidin dhe Shejh Salah El-Fulani)
B) “ Nuk i lejohët askujt të merr fjalën time, përderisa nuk e di nga e kam marrë unë” ( Ibnu Abdellberri, Ibnuk -kanji, Ibn Abidin etj. Unë them (Albani) ''Po që se kjo është fjala e tyre për ata që nuk dinë argumentin e tyre. A thua vallë ç’thonë për ata që dinë se argumenti është në kundërshtim me fjalën e tyre, e pastaj jep fetwa në kundërshtim me argumentin. Vetëm kjo thënje mjafton për të rrëzuar taklidin.




Malik Ibn Enesi rahimehull-llah:
A) “Unë jam krijesë, e qëlloj dhe gaboj. Shikoni në mendimin tim, çdo mendim që pëlqen me Kur’an dhe sunnet, atë merrni. Kurse çdo mendim që nuk është në pëlqim me Kur’an dhe sunnet mos e merrni.( Ibnu Albdellberri, Fulani dhe Ibni Hazmi)
B) “Prej çdo personi pos Muhammedit saws merrën (disa fjalë) dhe lihën (disa fjalë), përveq Muhammedit saws. (Ibnu Abdellberri dhe Ibn Hazmi)


Shafiu rahimehull-llah:
A) Të gjithë muslimanët janë të një mendimi se atij që mëson ndonjë sunnet prej Resulull-llahut saws nuk i lejohet të lënë këtë për shkak të ndonjë fjale të dikujtë tjetër” (Ibnul-kjjimi dhe Fulani)
B) Hadithi i vërtetë është medh’hebi im.” (Neveniu, Sha’rani, Hakimi Bejhakiu dhe Fulani)
C) Çdo hadith i Muhammedit saws është fjala ime edhe pse nuk e keni dëgjuar prej meje” (Ibn Ebi Hatimi).

Ahmed Ibn Hanbeli rahimehull-llah:
A) “ Mos më bën taklid, as mos i beni taklid Malik-ut, as Shafiut, as Evzaiut, as Theuriut, por mere nga kanë marrë ata”( Fulani dhe Ibnul-kanji)
B) “Kush refuzon hadithin e Pejgamberit saws i është afruar shkatërrimi” (Ibnul-Xhevziu).

Të drejtuarit nga Kibla
Njeriu që do të falë namaz drejtohet kah Kibla (Qabja) pa marrë parasysh vendin ku gjendet, duke bërë nijet të falurit e namazit që vijon (Vendi i nijetit është zemra, e nuk duhet shqiptuar me gojë, ngase këtë vepër nuk e ka bërë Muhammedi saws e as sahabët e tij. Për këtë shkak një vepër që nuk e kanë bërë ata as ne nuk duhet ta bëjmë, ngase kjo vepër konsiderohet bidatë. Muhammedi saws kur ngritej për në namaz drejtohej kah Kibleja, qoftë ne namaz te farzit ose te nafilës. Ky hadith është mutevair, dmth e kanë transmetuar nga çdo gjeneratë një grup njerëzish, ashtuqë numri i madh i tyre mohon mundësinë e gënjeshtres. Gjithashtu, ka urdhëruar duke thënë: “Kur të ngritesh në namaz, merr mirë abdest, pastaj drejtohu kah Kibleja dhe merr tekbir ,dmth thuaj Allahu Ekber (Buhariu dhe Muslim)

Të falurit drejt Sutrës
Të marrish sutre para vetës gjatë namazit është vaxhib (obligim i domosdoshëm). Sutre është një send që vendosët para vetës në madhësi sa një bërryl. Mund te jet dru, gur, njeri, dmth shpina e tij, ose diç tjetër në këtë madhësi. Duhët të jet në largësi aq sa të ketë mundësi të vej kokën në sexhde para sutrës. Kjo ka të bëjë me atë që falet në vete, mirëpo sa i takon njeriut që falët pas imamit, ky person nuk duhet të merr sutre, por mjafton sutreja e imamit, dmth sutreja e imamit është sutre për të. Muhammedi saws thotë: “ Falu drejt sutres dhe mos lë askend të kalojë para teje. Nëse refuzon (dhe don te kalojë), atëherë luftoje, ngase me të është shejtani.(Transmetoi Ibni Huzejmeja me sened te fortë). Gjithashtu thotë: “Kur të falet ndokush drejt sutres, le t’i afrohet sutres, që mos t’ia ndërpret shejtani namazin. (Transmetoi Ebu dvudi, Bezzari, Hakimi, dhe thotë: Hadithi është i vertetë. Këtë e kanë pëlqyer edhe Dhehebiu dhe Neveviu). Muhammedi saws qëndronte afër sutrës, ashtu që ndërmjet tij dhe murit (dmth sutrës) kishte tre bërryla .( Tran, Buhariu dhe Ahmedi). “Kurse ndermjet vendit të sexhdës dhe murit, sa te kalojë një dele.(Trans Buhariu dhe Muslimi)

Marrja e tekbirit fillestar
Marrja e tekbirit fillestar bëhet duke ngritur duart deri ne supe ose deri ne vesh duke thënë: “All-llahu Ekber (All-llahu është me i madhi) dhe duke shikuar ne vendin ku do te bëjë sexhde. (Fig 1) Muhammedi saws ka filluar namazin me thënien All-llahu Ekber. (Muslimi dhe Iben Maxheja.) Gjithashtu ka thënë: “ Nuk plotësohet namazi i ndokujtë përderisa të merr abdest ashtu si duhët, pastaj të thotë All-llahu Ekber (Taberaniu me sened sahih)

Muhammedi saws ka thënë: “Çelësi i namazit është pastërtia (abdesti), tekbiri ndalon veprat që nuk janë të namazit, kurse selami i lejon të bërit ato vepra” (Ebu Davudi, Tirimidhiu, Hakimi i cili thotë: Hadithi është sahih. Në këtë pëlqen edhe Dhehebiu). Muhammedi saws disa herë ka thënë tekbirin duke ngritur duart, ndërsa disa herë para se t`i ngritëte duart dhe disa herë pasi që ka ngritur duart.( Buhariu, Ebu Davudi dhe Nesaiu). Muhammedi saws disa herë i ngritte duart deri në supe e disa herë deri në vesh (Buhariu, Ebu Davudi, dhe Nesaiu).

Vënia e duarve në gjoks
Pas marrjës së tekbirit vendos duart në gjoks.(Fig 2) Vëndon dorën e djathtë mbi dorën e majtë, dmth mbi shputën dhe nyjen e dorës së majtë.(Fig 3) Muhammedi saws thotë: ``Ne pejgamberet jemi urdhëruar që ta shpejtojmë iftarin dhe ta vonojmë syfyrin, dhe të vëndojmë të djathtën mbi të majtën në namaz.(Ibnu Hibbani dhe Dijau me sened të vërtetë). Muhammedi saws kaloi pranë një njeriu qe po falej dhe e pa se kishte vendosur dorën e majtë mbi te djathtën. Ia zgjidhi duart dhe dorën e djathtë ia vuri mbi dorën e majtë. (Ahmedi dhe Ebu Dawudi me sened sahih). Muhammedi saws vendoste doren e djathtë mbi shpinën e së majtës,dhe mbi nyjen e dorës së majtë (Ebu Dawudi, Nesaiu, Ibnu Huzejmeja, me sened te vertetë, gjithashtu Ibnu Hibbani e ka vërtetuar).

Duatë e fillimit të namazit dhe leximi i Fatihasë
Pasi te marrish tekbirin fillestar fillon namazin me dua të cilat i ka thënë Pejgamberi saws. Ka mëse 12 dua me të cilat ka filluar namazin e tij Muhammedi saws, mirëpo për ju po zgjedhim tri:


"All-llah-humme! Baid bejni we bejne hatajaje kema baadte bejnelmashriki wel-magribi. All-llah-ume! Nakk-ini min hatajaje kema junakkithetheu-belebjedi minedde-nesi.All-llah-umme! Igsilni min hatajaje bilmai weththelxhi welbere-di". (Buhariu , Muslimi dhe Ibn Ebu Shejbe)
"O Zot! Largom prej mëkateve, ashtu siç ke larguar lindjën prej perëndimit.O Zot! Pastrom prej mëkateve ashtu siq pastrohen rrobat e bardha prej flliqësirës. O Zot! Laji mëkatet e mia me ujë, borë dhe breshër."
"Subhaneke All-llah-umme we bihamdike we tebarakesmuke we teala xhedduke we la ilahe gajruke (Hadithi është sahih)
"Qofsh I lavdëruar o All-llah dhe i Falendëruar .Emri Yt qoftë i bekuar dhe u lartësoftë Madhëria (Shkelqësia) Juaj. S`ka të adhuruar përvec Teje.’
"Elhamdulil-lah hamden kethiren tajiben mubareken fihi". (Me këtë dua filloi namazin një sahabij. Në këtë rast Muhammedi saws tha ‘Pashë 12 melek , nxitonin cili prej tyre do ta ngritë më parë’ (tran Muslimi dhe Ebu Dawudi).
"E falënderojmë All-llahun me falenderime të shumëta, të mira dhe të bekuara’.
Pas leximit të njerës prej këtyre duave thotë: Eudhu bil-lahi minesh-shejtanirr-rraxhim min hemzihi we nefhihi we nefthihi. (Hadithi është Sahih)
Disa hadithe që flasin për domosdoshmërinë e leximit të Fatihasë dhe vlerën e saj
1. Muhammedi saws thotë: “Nuk ka namaz për atë që nuk lexon në namaz Fatihatul-Kitab (Suren Fatiha) (Buhariu, Muslimi, Ebu Awwane dhe Bejhakiu)
2. “Nuk vlerësohet namazi i personit që në namaz nuk lexon Fatihatul-Kitab”
3. “Kush falë namaz e nuk e lexon në të Fatihatul-Kitab, ai namaz është i mangët, ai namaz është i mangët, ai namaz është i mangët , jo i plotë. (Muslimi dhe Ebu Awwane).

Leximi i Fatihasë pas imamit
Në fillim Muhammedi saws u lejoi sahabëve të lexojnë pas tij në namazet me zë (siq eshte sabah, akshami dhe jacia) ashtu që “një ditë duke falë namazin e sabahut, lexoi Kur’an, mirëpo i erdhi rëndë. Pasi që e kreu tha “Si dukët ju po lexoni pas imamit tuaj?” Ne thamë: “Po duke shpejtuar” Muhammedi saws tha: “Mos e beni këtë përvec se të lexon çdokush prej jush Fatihatul Kitab, ngase nuk ka namaz ai, i cili nuk e lexon këtë sure” (Hadithi është sahih).

Mirëpo, më vonë u ndaloi leximin e Kur’anit qoftë Fatihaja ose sure tjetër, në namazet ku lexohët me zë. “Një ditë prej ditësh, pasiqë u kthye prej namazit në të cilin lexoi me zë (në disa rivajete thuhët se ka qenë namazi i sabahut) tha “Lexoi dikush prej jush me mua pak më parë?” Një njeri i tha : “Po unë o Resull-llah !” Muhammedi saws tha “Ç’është kjo ndërhyrje?” Ebu Hurejra,( transmetues i këtij hadithi) thotë “Pasiqë dëgjuan këtë nga Muhmmedi saws sahabët u ndalën nga të lexuarit me Muhammedin saws (imamin) në namazet ku ai (imami ) lexonte me zë, kurse lexonin ( Fatihanë) në vete në namazët që imami nuk lexonte me zë (siq jane dreka, ikindija, një rekat i akshamit dhe dy rekatet e fundit të jacisë) ( Hadithi është hasen).

Nga ky hadith nënkuptojmë:
A) Në fillim leximi i Fatihasë dhe surës ka qënë i lejuar për mukte-diun (ai që falët pas imamit)
B)Pastaj është ndaluar leximi i Kur’anit, përveq leximit të Fatihasë.
C)Pastaj ka ndaluar ndërhyrjen me imamin gjatë leximit të Fatihasë, në namazet ku ka lexuar me zë.
D) Kurse duhët të lexohet Fatihaja në namazet ku imami nuk lexon me zë (siq është dreka, ikindia , rekati i tretë i akshamit dhe dy rekatët e fundit të jacisë).

“Pasiqë Muahmmedi saws përfundonte leximin e sures Fatiha, thoshte AMIN! Me zë dhe e zgjatte zërin” (sahih). Muhammedi saws ka thene “Kur të thotë dikush AMIN po ashtu edhe meleket në qiell thonë AMIN, e këto të thëna përputhën njëra me tjetrën i falën mëkatet që i ka bërë më parë”. (Buhariu, Muslimi Nesaiu dhe Daremiu) Në një hadith tjetër qendron “ Thuani AMIN ju donë All-llahu”. (Muslimi dhe Ebu Awwane) “Çifutet nuk ua kanë zili në asnjë send siq ua kanë zilinë në selamin (përshendetjen islame) dhe në thënien AMIN pas imamit .(Buhariu ne Edebul-Mufred” Ibn Maxheja, Ibn Huzejmeja, Ahmedi dhe Siraxhi me dy senede sahiha.) Muhammedi saws pas Fatihasë lexonte ndonjë sure, në disa raste te gjate, në disa raste të shkrutë siq transmetohet ne hadithe te vërteta mbi kete temë.

Shkuarja ne ruku
Shkon ne ruku duke thënë All-llahu Ekber, njëkohësishtë duke i ngritur edhe duart deri në supe ose deri në veshë. Pastaj drejton shpinën në mënyrë horizontale duke vënduar duart në gjunjë me gishta të hapur, e duke qëndruar në këtë pozitë i qetë. (Fig.4)


“Muhammedi saws pasiqë e mbaronte leximin heshtte pak, pastaj ngritte duart duke marre tekbir dhe shkone në ruku”.
“Muhammedi saws i vëndonte shputat e duarve në gjunjë. Aq mirë i vëndonte në gjunjë sikur t’i kishte kapur ata” (Buhariu dhe Ebu Dawudi).
Gjithashtu ka thënë: “ Kur të shkosh në ruku, vëndoi duart në gjunjë dhe hapi gishtat, pastaj rri në këtë pozitë, derisa të merr çdo gjymtyrë pozitën e vet” (Ibnu Husejmeja dhe Ibnu Hibbani në dy sahihet e tyre)
“Muhammedi saws kur shkonte në ruku e rrafshonte dhe e drejtonte shpinën” (Buhariu dh Bejhakiu me sened sahih)
Muhammedi saws i urdhëronte muslimanet të plotësojnë rukutë dhe sexhdën duke u thënë: “Plotësoni rukunë dhe sexhdën, ngase pasha Atë në dorë të të cilit është shpirti im unë u shoh pas shpinës sime nëse nuk shkoni (në mënyrë të drejtë )në ruku dhe në sexhde. (Buhariu dhe Muslimi)
Dhe thoshte : “O ju muslimanë! Nuk ka namaz ai që nuk drejton kurrizin e tij ne ruku dhe sexhde” (Ibnu Ebu Shejbe, Ibnu Maxhe me sened sahih).
Në këtë pozicion thua:
1. Suhane Rabbijel- Adhim- tre ose me tepër herë. (Qoftë i pastër prej të gjitha të metave Zoti i Madhëruar dhe i lavdëruar).
2.Ose Subhane Rabbijel-Adhim We Bihamdihi- 3 here ose më shumë herë.(Qoftë i pastër prej të gjitha të metave Zoti i Madhëruar dhe i lavdëruar)
3. Dhe Subbuhun, Kuddusun, Rabbul-Melaiketi Werruh. (Qoftë i pastër nga të gjitha të metat dhe i bekuar Zoti i melekëve dhe xhibrilit).

Ngritja nga rukuja
Ngrihesh prej rukusë duke i ngritur duart deri ne supe ose deri në veshë. Njëkohësishtë thua: Semi All-llahu Limen Hamide. “Muhammedi saws ngrihej nga rukuja duke thënë: “Semi All-llahu Limen Hamide” (Buhariu dhe Muslimi). “Kur kethehej prej rukuse drejtohej saqe cdo gjymtyre kethehej ne vendin e vet” (Buhariu dhe Ebu Dawudi).

Ndërsa pas ngritjes thoshte: “Rabbena we lekel- Hamd” (Buhariu dhe Ebu Dawudi). “Rabbena We Lekel-Hamd, Hamiden Kethiren Tajjiben Mubareken Fihi Mubareken Alejhi, Kema juhibu Rabbena We Jerda”. Këtë e tha një njëri që falej pas Muhammedit saws pasiqë u ngrit nga rukuja dhe pasiqë tha “Semi All-llahu Limen Hamde” Pasiqë u kry namazi Muhammedi saws tha: “Kush foli pak më parë?” Njeriu tha “Unë or Resul-lullah!” Në këtë rast Muhammedi saws tha “Pashë tridhjetë e më shumë melekë, të cilët nxitonin kush më shpejt do ta shkruaj (këtë vepër)” (Maliki, Buhariu dhe Ebu Dawudi).

Berja e Sexhdes
Pastaj shkon në sexhde duke lëshuar duart para këmbëve dhe duke drejtuar gishtat e duarve dhe këmbëve drejt Kibles. (Fig.5 & Fig 6) “Muhammedi saws kur donte të shkon në sexhde merrte tekbir (dmth thoshte All-llahu Ekber), pastaj shkonte në sexhde" (Ebu Ja’la ne Musnedin e tij me sened të fortë dhe Ibnu Huzejmeja me sened tjetër sahih). “Dhe i lëshonte duart para këmbëve” (Ibnu Huzejmeja, Darekutni, Hakimi, i cili e vërtetoi këtë hadith, në këtë e ka pëlqyer edhe Dhehebiu.) Gjithashtu, i urdhëronte muslimanët duke u thënë: “Kur dikush bënë sexhde , le të mos ulët sikur që ulët deveja, por le të lëshojë duart para këmbëve” (Ebu Dawudi, Tmeami na Fewaid, Nesiu ne “Sugra” dhe “Kubra” me sened sahih).

Muhammedi saws thotë: “Jam urdhëruar që të bëj sexhde në shtatë pjesë (të bëj sexhde) në ballë dhe tregoi dorën e tij drejt hundës, në dy duart, në dy gjunjtë, në pjesën e këmbëve (dmth gishtat e këmbëve) dhe jam urdhëruar që mos t’i mbledh (tërheq ) rrobat (pantallonat ) dhe flokët” (Buhariu dhe Muslimi). Muhammedi saws thotë: “Kur të shkosh në sexhde, lëshoi shputat e duarve dhe ngriti bërrylat” dhe thotë: “Drejtohuni në sexhde dhe mos i lëshoni bërrylat përtoke, ashtu sikurse i lëshon qeni” (Buhariu, Muslim, Ebu Dawudi, Ahmedi dhe Ebu Awwane). (Fig. 7 & Fig. .
Në këtë pozitë thua:


"Subhane Rabbi’el-’Ala" 3 ose me teper here (Ahmedi, Ebu Dawudi , Ibni Maxheja, Darekutni, Ahmedi, Taberaniu dhe Bejhakiu). ( Qoftë i pastër prej të gjitha të metave dhe i lavdëruar Zoti i lartësuar).
"Subbuhun Kuddusun Rabbul-Melaiketi Werruh" (Muslimi dhe Ebu Awwane).

Vlera e Sexhdes
Muhammedi saws thotë: “Kur All-llahu don të mëshirojë ndokend prej banoreve të xhehenemit urdhëron melekët që ta nxjerrin atë person i cili e ka adhuruar. Melekët e dallojnë nga gjurmët e sexhdës, ngase All-llahu ka bërë haram zjarrit t’i djegë gjurmët e sexhdës dhe kështu dalin nga zjarri. Gjithë njeriun e djeg zjarri përveq gjurmëve të sexhdës”. (Buhariu dhe Muslimi)

Të ngriturit nga sexhdeja
Ngritesh nga sexhdeja duke marrë tekbirin (All-llahu Ekber), pastaj shtrinë këmbën e majtë në të cilën ulësh dhe drejton këmbën e djathtë, kurse duart i vëndon në kofshë dhe gjunjë.(fig 9) “Muhammedi saws ngritej nga sexhdeja duke marre tekbir (dmth duke thene All-llahu Ekber)” (Buhariu dhe Muslimi). “Pastaj shtrinte këmbën e majtë, në të cilën ulej i qetë, kurse këmbën e djathtë e mbante drejtë dhe gishtat e këmbës i mbante drejt Kibles” (fig 10).

Në këtë ulje thuhet:
1."All-llahumme gfirli Werhamni Wexhburni Werf-a’ni Wehdini We Afini Werzukni". (O Zot! Falmë, mëshiromë, forcomë, më ngre (në pozitë të lartë në Xhennet), udhëzomë, më jep shëndet dhe furnizim (rizk) ( Ebu Dawudi, Tirimidhiu, Ibni Maxheja, Hakimi, i cili thotë se Hadithi është sahih)
2. "Rabbigfirli" (O Zot, falmë.) (Ibni Maxheja me sened Hasen)

Pastaj “merrte tekbir dhe shkonte në sexhdën e dytë” (Buhariu dhe Muslimi) Vepronte në këtë sexhde ashtu sic vepronte në sexhdën e parë, pastaj “ngrihej duke marrë tekbir” (Buhariu dhe Muslimi) Muhammedi saws ka thene: “ Pastaj vepro kështu në çdo rekat dhe në çdo sexhde. Nëse kështu vepron në çdo rekat e plotëson namazin, po qe se lë mangu diç, lë mangut diç nga namazi.” (Ahmedi dhe Tirimidhiu, i cili e vërtetoi këtë hadith.)
Pasiqë të bën sexhdën e dytë, ulët pak, pastaj ngritet. Kjo ulje quhet Xhelsetul-Istiraha (ulja e te pushuarit).

Ngritja për në rekatin e dytë
Pasiqë të bën Xhelsetul-Istiraha (uljën e të pushuarit), ngritet në rekatin e dytë i mbështetur me duar në tokë. “Muhammedi saws ngritej për në rekatin e dytë duke u mbështetur ne tokë” (Buhariu dhe Shafiu). ''Muhammedi saws gjate ngritjes i bënte duart grushta dhe mbeshtetej në to” (fig 11) Në këtë rekat vepron sikur veproi në rekatin e parë, pervec se e bente më të shkurtë se rekatin e parë.

Teshehudi i parë
Pasiqë vepronte në rekatin e dytë ashtu siq ka vepruar në rekatin e parë, ulet në mënyrën e përshkruar pak më parë dhe në këtë ulje lexon Tehijatin dhe dërgon salavate mbi Muhammedin saws. “Muhammedi saws në çdo dy rekate lexonte Tehijatin! (Muslimi dhe Ebu Awwane) dhe kur e harronte në dy rekatet e para, bënte exudes-sehv”. (Buhariu dhe Muslimi) Urdhëronte duke thënë: “ Kur të uleni në çdo dy rekate thoni: “Et-Tehijatu… deri në fund, pastaj çdokush prej jush le të zgjedh duate qe i pelqejne më tepër dhe le t’i lutet All-llahut xh.sh me të” (Nesaiu, Ahmedi dhe Taberaniu ne “Kebir” me sened sahih.)

Abdull-llah ibn Mes’udi ra thotë: “ Muhammedi saws ma mësoi teshehudin, duke qenë shputat e duarve të mia në shputat e duarve të tij, ashtu sikur më mësonte ndonjë sure prej Kur’anit: “Et-tehijjatu, lil-lahi wes-salawatu wet-tajjibatu,es-selamu alejke ej-juhen-nebijju we rahmetull-llahi we berek’atuhu es-selamu alejna we ala ibadil -lahis-salihin ( kjo që thotë kaplon çdo rob të mirë në qiell dhe tokë) esh’hedu en la ilahe il-lall-llah we eshhedu enne Muhammeden abduhu we reluluh” (Këtë e thonim kur Muhammedi saws ishte në perzencën tonë, pasi që ndërroi jetë thonim : “ Es-selamu alen-nebijj…” (Buhariu dhe Muslimi Ibn Ebi Shejbe, Siraxhi dhe Ebu Ja’la ne Musnedin e tij)

Dmth kanë thënë: “Et-tehijjatu, lil-lahi wes-slawatu wet-tajjibatu, es-selamu alen-nebijji we rahmetull-llahi we berekatuhu, es-selamu alejna we ala ibadil-lahis-salihin, eshhedu en la ilahe il-lall-llah we eshhedu enne Muhammeden abduhu we resuluhu.” (Përshëndetjet, duatë madhëruese dhe fjalët e mira qofshin për All-llahun. All-llahu të ruajt dhe mëshira e bekimi (i pafund) i All-llahut qofshin për ty. Na ruajt All-llahu ne dhe të gjithë robët e mirë dhe të gjithë robët e mirë te All-llahut. Dëshmoj se s’ka te adhuruar përveq All-llahut dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.)

Pastaj dërgon salavate mbi Muhammedin saws “ngase Pejgamberi saws dërgonte salavate mbi vet-vetën në teshehudin e parë dhe të dytë” (Ebu Awwane ne “Sahihun” e tij dhe Nesaiu.) Ka disa lloje të salawateve, mirëpo ne po zgjedhim për ju një prej tyre, që njëkohësishtë është edhe e njohur ndër ne.

"All-llahumme sal-li ala Muhammedin, we ala ali Muhammed, Kema sal-lejte ala Ibrahime we ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid. All-llahumme barik ala Muhammedin we ala ali Muhammed Kema barekte ala Ibrahime we ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid."
(O Zot! Lavdëroje dhe madhëroje Muhammedin dhe Familjën e Muhammedit, ashtu sic ke lavdëruar dhe madhëruar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Ti je i Falënderuar dhe i Lartesuar. O Zot! Bekoje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit, ashtu sic ke bekuar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Ti je i Falendëruar dhe i Lartësuar”
Gjatë gjithë kësaj uljeje “Muhammedi saws vëndonte dorën e majtë mbi gjunjin e majtë, kurse gishtat e dorës së djathtë i mblidhte dhe me gishtin tregues tregonte drejtë Kibles duke hedhur shikim drejt tij (gishtit tregues)" (fig 12). “Ne rastin e tregimit me gishtin tregues drejt Kibles, gishtin e madh e vëndonte mbi gishtin e mesëm” (Muslim dhe Ebu Awwane). Dhe “ngritte gishtin duke e lëvizur dhe duke bërë dua më të (dmth bënte dua gjatë lëvizjes se gishtit)” ( Ebu Dawudi, Nesaiu, Inbu Xharudi, Ibnu Huzejmeja dhe Inbu Hibbani me sened të vertetë.) dhe thoshte : “Kjo është më e rëndë për shejtanin se hekuri, dmth, gishti tregues” (Ahmedi, Bezzari, Ebu Xhaferi, Behteriu, Taberaniu, Abdulgani El -Makdisi në “sunenin” e tij me sened të mirë, Rewejani në “ Musnedin”e tij dhe Bejhakiu).

Ngritja për në rekatin e tretë dhe të katërt
Pas uljës së teshehudit ngritet për në rekatin e tretë, nëse namazi përbëhet prej tre ose katër rekateve, përndryshe mbaron namazi me këtë teshehud. “Muhammedi saws ngritej në rekatin e tretë, duke marrë tekbir” (Buhariu dhe Muslimi). Dhe “kur ngritej i bënte duart grusht e mbështetej në to” (Ebu Is’hak Harbiu me sened të shendoshë, kurse kuptimi i këtij hadithi gjendet në Bejhekiu me sened sahih.) Kur ngritej prej teshehudit të parë ngritte duart deri në supe ose deri në veshë siq permendëm pak më parë. (Buahriu , Ebu Dawudi dhe Nesaiu). Pastaj vepron në rekatin e tretë sic vepron në rekatin e parë dhe të dytë. Gjithashtu vepron në rekatin e katërt ashtu sic veproi në rekatin e parë, të dytë dhe të tretë.

Teshehudi i Fundit
Pasiqë mbaron rekatin e katërt, ulesh në teshehudin e fundit. Vepron në këtë teshehud ashtu siq ke vepruar në teshehudin e parë, vetëm se në këtë teshehud ulësh ashtu që pjesën e prapme të majtë të trupit e lëshon në tokë, e vëndon nën kofshën dhe nën gjunjin e këmbës së djathtë.(fig. 11.13)

Muhammedi saws ulej në teshehudin e fundit ashtu që “Pjesën e prapme të majtë të trupit e lëshonte në tokë dhe këmbët i nxjerrte në një anë” (Ebu Dawudi, Bejhakiu me sened sahih dhe Muslimi dhe Ebu Awwane. “Dhe këmbën e majtë e vëndonte nën kofshën dhe nën gjunjin e këmbës së djathtë”. (Ebu Muslimi dhe Ebu Awwane). Pastaj në këtë pozitë dërgon salawate mbi Muhammedin saws ngase Muhammedi saws dëgjoi një njëri duke bërë dua në namaz, mirëpo nuk lavdoi në të All-llahun, as që dërgoi në të salavate mbi Pejgamberin saws. Në këtë rast Pejgamberi saws tha : “Shpejtoi ky njeri”. Pastaj e thirri dhe i tha atij dhe të tjerëve: “Nëse ndokush prej jush falet, le të filloj me të falendëruar All-llahun azze We Xhel-le dhe duke e lavdëruar Atë, pastaj le të dërgon salawate mbi Muhammedin saws, pastaj lë të bëj dua atë çka të dojë” (Ahmedi, Ebu Dawudi, Ibnu Huzejmeja, Hakimi, i cili e vërtetoi. Në këtë e pëlqeu edhe Dhehebiu.)

Pastaj le të kërkon mbështetje tek All-llahu xh.sh prej katër gjërave. Muhammedi saws thotë: “ Kur ndokush prej juve kryen teshehudin e fundit, le të kërkon mbështetje tek All-llahu prej katër gjerave. Le të thotë : All-llahu-mme ! Inni Eudhu bike min adhabi xhehennem we min adhabil-kabr we min fitnetil-mahajaje wel-memat, we min sherri fitnetil-mesihid-dexhall” Pastaj le të bën dua për vetën e tij me çka të donë” (O Zot! Kërkoj mbrojtje te Ti nga dënimi i xhenenemit, dhe nga denimi i varrit. Nga sprovimi i të gjallit dhe të vdekurit dhe nga sprovimi i dexhallit”) Para se t’a përfundojë namazin me selam bënte dua të llojllojshme, ndonjëherë bënte një dua, e herën tjetër duanë tjetër dhe “ka urdhëruar ate qe falet të zgjedhë prej këtyre duave” (Buhariu dhe Muslimi ). Ja disa dua, të cilat i ka bërë Muhammedi saws.


"All-llahu-mme! Inni eudhu bike min adhabil-kabr, we eudhu bike min fitnetil-mesihid-dexhxhall we eudhu bike min fitnetil- mahjaje wel-memat. All-llahu-mme! Inni eudhu bike minel-me’themi wel-megremi." (Buhariu dhe Muslimi) (O Zot! Kërkoj mbrojtje te Ti nga dënimi i varrit dhe nga sprovimi i Dexhallit. Kërkoj mbështetje te Ti nga sprovimi i të gjallit dhe të vdekuri. O Zot! Kërkoj mbrojtje nga mëkati dhe nga borxhi!)
"All-llahu-mme! Inni eudhu bike min sherri ma amiltu we mi sherri ma lem a’mmelu ba’d" (Nesaiu me sened sahih dhe Ebi Asim)
(O Zot! Kërkoj mbrojtje te Ti nga Sherri i asaj që kam vepruar dhe nga sherri i asaj që nuk kam vepruar!)
"All-llahum-me! Hasibu hisaben jesira" ( Ahmedi dhe Hakimi, i cili e vërteton. Në këtë e pelqeu edhe Dhehebiu.
"All-llahum-me! Biilmikelgajb we kudretike alel-haliki, ahjini ma alimetalhajate hajren li, we tewwefeni idha kane-til -wefatu hajren li. All-llahumme ! We eseluke hashjetuke fil-gajbi wesh-shehadeti, we eseluke kelimetul-hakki wel-adli fil-gadebi wer-wida, we eseluke kasde fil-fakri wel-gina. We eseluke neimen la jebide, we eseluke kurrete ajin, la tenfidu we la tenkatiu, we eseluke rida badel-kada, we eseluke berdetui-ishibadel meuti, we eseluke ledhdhetun-nedheri ila wexhhike, we eselukesh-sheuke ila likaika fi gajri darrai mudirretin we la fitnetin mudilletin. All-llahumme ! Zejjina bi zijnetil iman, wexha’lna hudatun muhtedin". (Nesaiu, Hakimi, i cili e vërteton këtë hadith. Në këtë e pëlqeu edhe Dhehebiu.)
(O Zot! Me diturinë Tënde mbi të fshehtën dhe me mundësinë Tënde mbi krijesat, me jep jetë nëse jeta është me mirë për mua, më vdis nese vdekja është më mirë për mua. O Zot! Të lus të kem drojën në fshehtësi dhe në dukje, të lus të më mundësosh të them të drejtën dhe të vërtetën kur jam i hidhëruar dhe kur jam i disponuar. Të lus të jem i matur kur jam i varfër dhe kur jam i pasur. Të lus që t’më japish të mira që nuk harxhohën dhe kënaqësi të pandërprera. Të lus që të jam i kënaqur pas përcaktimit (Tënd). Të lus të kem jetë të ftohtë pas vdekjes. Te lus që të më mundësosh kënaqësinë e shikimit në Fytyrën Tënde dhe të lus të mallëzohem për takimin Tënd, duke mos u dëmtuar as duke mos u sprovuar me sprova që dërgojnë në humbje. O Zot! Na zbukuro me bukurinë e imanit dhe na bën të udhëzuar e udhëzues! )
All-llahum-me! Inni dhalemtu nefsi dhulmen kethira, qe la jegfirudh-dhunube il-la ente, foggily magfireten min indike, we-rhamni, inneke entel-gafurur-rahim (Buhariu dhe Muslimi).
(O Zot! Unë i kam bërë padrejtësi të madhe vetvetës, kurse nuk i fal mëkatet askush përveq Teje. Më fal me një falje prej Teje dhe më mëshiro, ngase Ti je Falës, Mëshirues!)
All-llahumme! Inni eseluke minel-hajri kul-lihi a’xhilihi we axhilihi, ma alit minhu we ma lem a’lmu,we eudhu bike minesh-sherri kul-lihi a’xhilihi we axhilihi ma ‘limtu minhu we ma lem a’lamu,we eselukel-Xhennete, we ma karrebe ilejna min kaulin we amelin, we eseluke minel-hajri ma seeleke abduke we resolute Muhammed, we eudhu bike min sherri mesteadheke minhu abduke we resul-uke Muhammed saws, we eseluke ma kudije li min emrin en texha’le akibetuhu li rushden (Ahmedi, tajalasi, Buhariu ne “Edebul-Mufred”. Ibni Maxheja, Hakimi, I cili e vertet-on kete kete hadith. )
O Zot! Unë të kërkojë të gjitha të mirat të tashmet dhe të vonshmët, atë që e di dhe atë që nuk e di dhe kërkoj mbështetje te Ti nga i gjith sherri i tashmi dhe i mëvonshmi, atë që e di dhe atë që nuk e di. Të lus të më mundësosh Xhennetin dhe atë (vepër )që me afron afër Xhennetit, qoftë fjalë ose vepër, dhe kërkoj mbështetje te Ti nga zjarri dhe nga çdo (vepër)që më afron afër zjarrit, qoftë fjalë ose vepër. Të lus ato të mira , të cilat i ka kërkuar robi dhe pejgamberi Yt, Muhammedi saws dhe kërkoj mbështetje nga ajo e keqe nga e cila ka kërkuar mbrojtje te Ti robi dhe Pejgamberi Yt, Muhammedi saws. Të lus që ajo që me është përcaktuar, perfundimi i saj të jet për mua udhëzim!)

Perfundimi i namazit
Namazi perfundon duke dhënë selam në të djathtë dhe në të majtë.(fig 14,15) “Muhammedi saws jepte selam në të djathtë, duke thënë: “Es-selamu Alejkum We Rahmetull-llah (derisa dukej faqja e tij e djathtë) dhe në të majtë duke thënë: “ Es-selamu Alejkum we Rahmetull-llah (derisa dukej faqja e tij e majtë). ( Muslim, Ebu Dawudi, Nesaiu dhe Tirimidhiu, i cili e vërtetoi këtë hadith.) Disa herë duke dhënë selamin e parë shtonte edhe fjalën “ We Berekatuhu” (Ebu Dawudi, Ibnuk Huzejme me sened sahih, pastaj Abdurrezaku ne “ Musennefin” e tij, Ebu Ja’la ne “ Musnedin” e tij, Taberaniu ne “Kebir”, “Ewsat” dhe Darkutni.) Dmth behej "Es-selamu Alejkum We Rahmetull-llahi We Berekatuhu."

Së fundi,
Në këtë që thamë më parë janë të njejtë si burrat ashtu edhe gratë, ngase nuk transmetohet asnje hadith qe veqon gruan me ndonjë vepër, por fjala e Muhammedi saws: “Faluni ashtu sikur me shihni mua duke u falur” përfshin edhe gratë. Kjo është ajo që më mundësoi All-llahu azze we xhel-le që këtë vepër ta bën të sinqertë për Fytyrën e Tij të ndershme, dhe ta bën udhëzues në sunnetin e Pejgamberit, saws i cili është i butë, i mëshirshëm. SubhanAll-llahi We Bihamdihi, Subhanekall-llahumme we bihamdike , eshhedu en la ilahe il-la ente estagfiruke qe etubu ilehke. All-llahum-me sal-li a’la Muhammedin, we a’la ali Muhammed, we barik a’la Muhammedin we ala ali Muhammed, kema barekte a’la Ibrahime we ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid.

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit

Gruaja ne Islam:
Pjesemarrja ne Jeten Shoqerore

Sipas teksteve te perdorura per shqyrtimin e kesaj teme vertetohet pa diskutimi pjesmarrja e gruas ne te gjitha fushat e jetes ne kohen e Profetit s.a.v.s. Pjesa me e madhe e teksteve vertetojne gjithashtu faktin qe grate qe kane marre pjese kane qene te moshave te ndryshme madje edhe te pa martuara, te reja edhe jo te kaluara ne moshe. Te gjitha takimet qe kane ndodhur mes grave dhe burrave ne ambiente te ndryshme sipas regullave Islame, nuk kane patur asnje problem te atille qe te cojne ne izolimin e paleve nga njeri-tjetri. Gjithashtu ka tekste te cilat jane shpallur pas edhe para ajetit te mbuleses dhe ka tekste qe kane lidhje vetem me grate e Profetit s.a.v.s. Keto tekste mund te tregojne per takime te grave te tjera me Profetin s.a.v.s. ose edhe me sahabe te tjere prezente apo gra qe takohen me nje burre ose disa burra, ose nje grup grash ne nje takim me nje burre ose disa burra.

Ne rast se ajetin qe thote: “…Rrini ne shtepi eshte me mire per ju”, do ta merrnim si urdher per te gjitha besimtaret, athere thjeshte do te zbatonim nje keshille qe ju takon vetem grave te Profetit s.a.v.s. edhe do t’i privomin vetes zbatimin e shume urdheresave te tjera si mesimi i dijes, kontributi dhe ndihma ndaj te tjereve, xhihadi etj. Ato gra qe thone se duke qendruar ne shtepi ndjehem me mire kane dale kundra jetes dhe konceptit te jetes, dhe kjo do te kishte pasoja te tjera sociale.

Jane kater lloj takimesh mes grave dhe burrave qe permenden ne hadithe:

Takimi i kufizuar dhe kalimtar ne shtepi per arsye ne ndryshme se: per te vizituar te semurin per nje dhurate, per nje fatkeqesi, per te pyetur per dicka qe nuk e di, apo kur ke nje problem dhe kerkon te beje nje dua per ty.

Takimi kalimtar dhe i kufizuar jashte shtepise. P.sh. pjesmarrja ne xhami per te kerkuar fetva, per te bere nje veper te mire, per te shkuar tek gjykatesi se ka nje problem, etj.

Takim i gjate e i perseritur brenda shtepise: vjen apo shkon tek dikush per vizite, apo banojne ne nje shtepi, apo sherbyesi ne shtepi.

Takimi i gjate ose i perseritur jashte shtepise: pjesmarrja ne festa, ne udhetim ose ne pune prefesionale.

Suneti edhe ligj per te gjithe muslimanet dhe nuk eshte nje menyre jete qe i perket vetem Profetit s.a.v.s., sepse Allahu thote ne Kur’an ne suren Hasher, ajeti 7: "Çka t’ju jep pejgamberi, ate merrni e cka t’ju ndaloje, permbajuni dhe kinie frike Allahun, se Allahu eshte ndershkues i ashper”.

Te gjitha tekstet e perdorura per kete teme jane ajetet Kuranore dhe hadithet e sakta nga Buhariu dhe Muslimi. Nuk mund te themi per asnje hadith qe tregon dicka lidhur me Profetin s.a.v.s. qe kjo ngjarje i takon vetem Profetit s.a.v.s. dhe jo per muslimanet e tjere, vetem ne raste se kemi argumente te sigurte per kete gje. Ne kete menyre kane vepruar vete dijetare e haditheve Buhariu, Muslimi dhe Ibn Haxher qe i kane transmetuar dhe komentuar keto hadithe per te gjithe muslimanet.

Jane afersishte 300 hadithe qe flasin per pjesmarrjen e grave ne shoqeri. Vetem 50 prej tyre flasin per takime te Profetit s.a.v.s. me grate, dikush munde te thote qe Profetit s.a.v.s.i falet se ai nuk gabon, por jane 70 hadithe te tjera qe flasin per raste takimesh ku kishte prezente gra dhe burra te sahabet dhe Profeti s.a.v.s. bashke me ta, si edhe 150 hadithe te tjera per qe flasin per per takime te sahabet dhe grave te tjera e mos te harrojme qe ato nuk ishin te pagabueshme, por megjithate takimet midis tyre ishin te natyrshme pa asnje sfrocim nga te dyja palet.

Profeti s.a.v.s. ishte shembulli i persosur i normalitetit dhe natyrshmerise per cdo gje. Ai ishte i ekuilibruar ne saj te moralit dhe edukates islame edhe para se te zbritej ajeti i mbuleses, nderkohe qe ne shtepine e tij vinin gra dhe burra per te mesuar. Profeti s.a.v.s. pa tek gruaja nje njeri me pergjegjesi te barabarta me burrin para Allahut xh.sh.

Medina ishte qytet ku mbizoteronte Islami dhe disa mund te mendojne qe dalja e gruas ishte e sigurte ne ate kohe, por mos harrojme se ne Medine dolen edhe munafike apo kishte edhe njerez qe e kishin pranuar Islamin por ne zemren e tyre kishte akoma dicka qe nuk kishte ndryshuar megjithate ky nuk ishte shkak qe grate te mbylleshin ne shtepi, perkundrazi ato shkonin ne xhami dhe merrnin pjese ne aktivitet qe organizoheshin ne te, theksojme ketu qe xhamia ka qene qendra e te gjitha llojeve te aktiviteteve.

Takimet midis grave dhe burrave per te cilat do flasim jane takime midis muslimanesh qe falen 5 here ne dite, takime qe kryhen sipas edukates Islame, por megjithese sot kushtet e takimeve mund te na cojne ne dicka te ndaluar kjo nuk do te thote qe behet haram cdo lloj takimi por tregohet me shume kujdes ne keto lloj takimesh. Profetit s.a.v.s. kur i jepej mundesia per te zgjedhur nje ceshtje, zgjidhte me te lehten ne rast se nuk ishte mekat. (Trasmetohetn Buhariu dhe Muslimi)

Zakoni ka nje force te madhe tek njeriu, ndaj pershtatja me nje jete te mbyllur do te coje ne nxitjen e epsheve dhe pasioneve midis dy gjinive, dhe ky nuk eshte vetem nje mendim por nje realitet qe deshmon se pikerisht ata qe vijne nga nje jete e mbyllur e kane sforcuar vetepermbajtjen aq shume sa ne momente te caktuara nuk permbahen dot. ( Allahu na ruajt nga teprimet ne fe).

Mos valle Profeti s.a.v.s ishte kundra zemrave te pastra dhe lehtesimit per muslimanet qe i lejoi takimet midis grave dhe burrave dhe po te ishte me mire ndarja midis dy gjinive atehere Profeti s.a.v.s do te kishte bere ndarjen qe ne kohen e Tij duke filluar qe ne xhami, apo ne bisedat qe bente me grate do t'i kishte bere ne menyre te izoluar.

Autori i librit "Çlirimi i gruas ne kohen e shpalljes", nga eshte pregatitur ky material, i ben apel te gjitha grave sot se :

Pjesemarja e grave sot ne shoqeri eshte e domosdoshme . Kerkimi i dijes eshte nga farzet e islamit ndaj gruaja duhet te shkollohet per te patur mundesine te kuptoje fene dhe te kontriboje ne perhapjen e saj.

Jeta sot eshte modernizuar shume saqe nuk mund te behet me individualisht po patjeter do te bashkpunosh me njerez te ndryshem qe mund te jene edhe burra.
Sot prapambetja e shoqerise ka sjelle probleme serioze me te cilat po ndeshemi edhe sot ne si muslimane, ndaj behet I domosdoshem aktivizimi I te gjitheve per te shmangur keto probleme.
Gjendja aktuale eshte e veshtire dhe problematike atehere ç'fare do te bejme, do te dorezohemi dhe te rrime mbyllur ne shtepi qe te shpetojme?!
Gjithashtu bota sot po zien nga probleme te ndryshme si lufterat ndaj muslimaneve etj. e sot nuk eshte me koha e qendrimit ne shtepi per t'u zbukuruar e pritur burrin.

Duhet te sqarojme se ne shoqerine e sahabeve ka patur edhe shembuj negative, hipokrite me besim te dobet etj. Gje qe mund te krijonte problem per daljen e grave etj, por perseri jeta zhvillohej natyrshem me te gjithe hapesirat e saj dhe kurre Profeti s.a.v.s nuk i ndaloi grate qe te merrnin pjese ne te gjitha fushat e jetes.

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit

Pozita e Lartë që Islami i Dha Grave


Harun Jahja

Kohët e fundit pozita e grave në Islam është shndërruar në çështje debati. Kanë dalë disa keqkuptime nga paragjykimet apo praktikat tradicionale të cilat shikohen si 'Islame', por nuk janë të tilla. Në vijim do paraqesim disa konsiderata për gruan në fenë Islame, prej nga do të mund të shohim qartë se Islami i jep gruas vlerë të lartë në shoqëri, i jep liri, komoditet dhe prehje.

Gratë në Kur'an

Statusi i grave dhe marëdhënia e tyre me burrat, bazuar ne urdhërat e Zotit, na është paraqitur përmes Kur'anit dhe konsiston në një drejtësi totale. Islami sugjeron barazinë e të drejtave, përgjegjësive dhe detyrave e të dy gjinive. Feja Islame bazohet në simpati, tolerance dhe respekt për njerun, dhe nuk i diskriminon gratë.

Shembujt e moralit të mirë që na janë komunikuar përmes Kur'anit janë universalisht në përputhje me natyrën tonë humane, si dhe janë të vlefshme për të gjithë etapat e historisë. Në këtë kategori bëjnë pjesë edhe respekti për gruan dhe të drejtat e saj. Në Kur'an, Allahu xh.sh. insiston se detyrat dhe përgjegjësitë e grave janë të njëjta me ato të burrave. Për më tepër, gjatë kryerjes së këtyre detyrave dhe përgjegjësive burrat dhe gratë duhet të ndihmojnë dhe mbështesin njëri-tjetrin.

"Besimtarët, burra dhe gra, janë mbrojtës për njëri-tjetrin; urdhërojnë për të mirë, dhe ndalojnë të keqen; ata e falin namazin dhe japin zekatin, i binden Allahut dhe të dërguarit të Tij. Të tillët do t’i mëshirojë Allahu; me të vërtetë Allahu është i Fuqishëm, i Urtë. (Kur'an, Sure Teube, 9:71)
Allahu xh.sh. thekson se besimtarët do të shpërblehen në të njëjtën mënyrë - bazuar në punët e tyre (pavarësisht nga gjinia).
"Zoti i tyre iu përgjegj lutjes së tyre (e tha): Unë nuk ia humb mundin asnjërit prej jush, mashkull qoftë apo femër…" (Kur’an, Sure Ali-Imran, 3:195),
“Kush bën vepër të mirë, qoftë mashkull ose femër, e duke qenë besimtar, Ne do t’i japim atij jetë të mirë (në këtë botë), e (në botën tjetër) do t’u japim shpërblimin më të mirë për veprat e tyre.” (Kur’an, Sure Nahl, 16:97)
Në një tjetër ajet burrat dhe gratë Muslimane merren në konsideratë së bashku, dhe theksohet se të dy gjinitë kanë të njëjtin status dhe përgjegjësi para Zotit.
"Nuk ka dyshim se për Muslimanët (burra) dhe Muslimanet (grate), besimtarët e besimtaret, adhuruesit e adhurueset, të sinqertit dhe të sinqertat, durimtarët dhe durimtaret, të përvuajturit dhe të përvuajturat, sadakdhënësit dhe sadakdhënëset, agjëruesit dhe agjërueset, ruajtësit e nderit dhe ruajtëset e nderit, shumë përmendësit e Allahut e shumë përmendëset e Allahut, (për ta) Allahu ka përgatitur falje (mëkatesh) dhe shpërblim të madh." (Kur'an, Sure Ahzab, 33:35)
Në Kur'an gjenden edhe shumë ajete të tjera që shprehin qartë se burrat dhe gratë janë ekzaktësisht të barabartë në lidhje me detyrat dhe përgjegjësitë e tyre, dhe në kthim edhe shpërblimet apo dënimet e tyre. Ka disa dallime në çeshtje sociale që shërbejnë për mbrojtjen dhe prehjen e gruas. Urdhërat e Kuranit marrin parasysh dallimet natyrale të lindura mes dy gjinive që rezultojnë nga krijimi i tyre, dhe nën këtë dritë Islami sugjeron një sistem për të mirëmbajtur drejtësi të barabartë për burrat dhe gratë.
Në lidhje me martesën, detyrat dhe përgjegjësitë e çiftit ndaj njëri-tjetrit kërkojnë barazi. Zoti kërkon që të dy bashkëshortët të jenë mbrojtës dhe mbikqyrës të njëri-tjetrit. Kjo shprehet kështu në Kur'an:
"Ato (gratë) janë prehje (mbulesë) për ju dhe ju jeni prehje (mbulesë) për ato..." (Kur'an, 2:187)
Shumë rregulla e urdhëresa gjenden në Kur'an në lidhje me mbrojtjen e të drejtave të gruas për martesë. Kështu martesa bazohet në dëshirën e lirë të dy palëve; burri duhet të ofrojë mbështetje ekonomike për gruan e tij (shiko Kur'an, 4:4); si dhe burri duhet të kujdeset për ish-gruan e tij pas divorcit (shiko Kur'an, 65:6).

Emancipimi i gruas me ardhjen e Islamit

Islami solli vendosjen e drejtësisë në marëdhëniet burrë-grua dhe i dha fund praktikave të dëmshme që rridhnin nga zakonet dhe traditat e shoqërive para-Islamike. Në shoqërinë Arabe para-Islamike, Arabët paganë (të pafe) e konsideronin gruan si një qënie inferiore dhe po të kishe vajzë konsiderohej si turp. Baballarët e vajzave preferonin më mirë t'i varrosnin bijat e veta ashtu të gjalla sesa të lajmëronin për lindjen e tyre. Përmes Kur'anit Allahu e ndaloi këtë traditë të tmerrshme dhe paralajmëroi se në Ditën e Gjykimit këta njerëz do të japin llogari për veprimet e tyre.
Në fakt, Islami solli me vete një emancipim të paparë për gruan e cila ishte aq shumë e persekutuar në kohërat pagane. Prof. Bernard Leëis, i njohur si ekspert perëndimor për historinë e Islamit, komenton për këtë:
"Në përgjithësi, ardhja e Islamit solli një përmirësim të jashtëzakonshëm për pozitën e grave në Arabinë e hershme duke i dhënë atyre pasuri dhe të drejta të tjera, si dhe duke u dhënë mbrojtje ndaj trajtimit të keq që i bënin burrat apo pronarët e tyre. Vrasja e foshnjeve femra, e sanksionuar ne Arabinë Pagane u bë e paligjshme me ardhjen e Islamit. Megjithate pozita e grave mbeti e varfër, dhe u keqësua kur mesazhi origjinal i Islamit humbi momentin dhe u modifikua nën influencën e sjelljeve dhe zakoneve që ekzistonin para Islamit" (1995, fq. 210).
Një tjetër studiuese perëndimore për Islamin, Karen Armstrong, bën këtë koment:
"Duhet të rikujtojmë sesi ka qenë jeta për gratë në periudhën para Islamit, kur vrasja e foshnjeve vajza ishte normë dhe kur gruaja nuk kishte asnjë të drejtë fare. Gratë, ashtu si skllevërit. trajtoheshin me inferioritet, e ato nuk kishin ekzistencë ligjore. Në një botë të tillë primitive, ajo që arriti të bëjë Muhamedi për gratë ishte e jashtëzakonshme. Vetëm ideja e thjeshtë se gruaja mund të bëhej dëshmimtare apo se ajo mund të trashëgonte çdo gjë ishte habitëse, magjepëse" (1992, 191)
Madje, gjatë shekujve pas profetit Muhamed, gratë në shoqëritë Islame gëzonin një pozitë shoqërore shumë më të lartë se gratë në vendet kristiane. Studiuesja Armstrong thekson se gjate Mesjetës:
"... Muslimanët ishin të tmerruar kur shikonin mënyrën e trajtimit të grave nga të krishterët në Perëndim nëpër shtetet e Kryqëzatës (Krusada), dhe studiuesit kristianë akuzonin Islamin se i jepte shume fuqi grave dhe skllevërve" (1992, 199).
Ana King, një Muslimane e konvertuar në Islam, shjegon emancipimin e grave me ardhjen e Islamit si vijon:
Së pari, Islami i dha grave të drejta në një kohë kur gratë nuk ishin asgjë tjetër veç pronë e burrit. Islami i dha grave të drejtë të blejnë e të shesin vetë, të kenë bizneset e tyre dhe të shprehin pikëpamjet e tyre politike. Po ashtu Islami e inkurajoi gruan të studiojë dhe të marrë dituri Islame, duke thyer kështu një nga ndalesat që kishin vënë fetë e tjera të cilat i ndalonin gratë të merrnin dituri fetare apo as edhe t'i preknin tekstet fetare. Islami i dha fund praktikës kur gruaja martohej pa pëlqimin e saj. Ndaj, dikush duhet të jetë tepër kokëfortë të refuzojë faktet dhe provat se Islami me të vërtetë ishte çliruesi i parë i gruas.
Tendencat që shihen përsëri sot për ta trajtuar gruan me inferioritet e cila nuk ka të drejtë të arsimohet dhe duhet të veçohet totalisht nga shoqëria filluan të ngrenë kokë më vonë në botën Islame si rezultat i devijimeve nga rruga e drejtë Kur'anore.

Përfundim

Në përfundim mund të themi se mentaliteti që i përbuz gratë, i përjashton ato nga shoqeria dhe i konsideron ato si qytetarë të shkallës së dytë është vetëm një zakon i mrapshtë pagan (jo-fetar), i cili nuk ka vend në Islam.

Në të vërtetë gratë e devotshme janë paraqitur si shembuj të mirë për gjithë njerëzimin në Kur'an. Një nga ato është Merjemi (Maria), nëna e Isait (Jezusit). Tjetër shembull është gruaja e Faraonit të Egjiptit e cila pavarësisht nga ligësia e burrit të saj është përshkruar në Kur'an si një Muslimane ideale (shiko Kur'anin, 66:11-12). Në Kur'an përshkruhen biseda shumë të këndshme /të pëlqyeshme si ajo mes Profetit Sulejman dhe Mbretëreshës Shiba (shiko Kur'anin, 27:42-44), apo ai midis Musait dhe dy zonjushave (shiko Kur'an, 28:23-26), biseda këto që simbolizojnë marëdhëniet shoqërore të civilizuara midis dy gjinive.

Prandaj është ë pamundur për një Musliman që të tregohet fanatik me gratë. Në një shoqëri ku praktikohen normat e vërteta morale Islame, grave i tregohet respekt dhe simpati e pamasë, dhe atyre u sigurohet të jetojnë në liri dhe rehati.

Rregulli bazë në interpretimet Kuranore është që kuptimi i nxjerrë të jetë në konformitet me integritetin e Kuranit. Kur kjo konsiderohet, do mund të shohim se të gjithë rregullat e caktuara nga Allahu për gruan formojnë një strukturë shoqërore që i lejon ato të jetojnë në mënyrën më të rehatshme dhe më të lumtur.

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit

Si te komunikojme me mire per Da'ua



Da'wa - Kjo fjale do te thote te therrasesh dhe te ftosh njerezit ne rrugen e Allahut ose ne Islam. Allahu i Madheruar thote ne Kur'an:

"Nga ju le të jetë nje grup që thërret në atë që është e dobishme, urdhëron për punë të mbara dhe ndalon nga e keqja. Të tillët janë ata të shpetuarit." (Kur'an, 3:104).

"E ai që e solli të vërtetën dhe ai që e vërtetoi atë, të tillët janë të ruajturit. Ata te Zoti i tyre kanë çkado që dëshirojnë, e ai është shpërblimi i bamirësve. All-llahu do t’ua shlyej atyre edhe më të keqen që e punuan dhe do t’u japë shpërblime më të mira për ata që punuan. (Kur'an, 39:33-35)

Ja dhe nje Hadith i Profetit (as) qe duhet te na frymezoje neve si Muslimane:
Transmetohet nga Ebu Hureirah se i Derguari i Allahut (as) tha: “Ai qe i fton njerezit per ne rruge te drejte do te kete shperblim sikurse ata qe e ndoqen ate (rrugen e drejte), pa ia ulur atyre shperblimet. Dhe ai qe therret njerezit per rruge te gabuar, ai do ta mbaje barren e atij gabimi sikurse ata qe e zbatuan gabimin, pa ia ulur atyre gabimin." (Muslim)

Per te permbushur detyrimin tone fetar per te ftuar te tjeret ne rrugen e Allahut, eshte e domosdoshme te mesojme principet baze te artit te komunikimit, si te te shkruarit ashtu edhe te te folurit. Ne duhet te jemi ne gjendje te komunikojme dhe shprehemi efektivisht me te tjeret (muslimane dhe jo-muslimane) qe kane nevoje te dine per Islamin. Ne duhet te kujdesemi qe t'ua transmetojme diturine Islame atyre ne menyre te pershtatshme dhe efektive qe ata te drejtohen ne rrugen e drejte. Kjo mund te behet permes bisedave ose te shkruarit. Ne te dy rastet ka vend per pregatitje. Mendimet dhe iderat duhet te organizohen sa me mire ne menyre qe te arrijme sukses ne percjelljen e mesazhit Islam dhe t'i inkurajojme ata te pranojne ftesen tone.

Ne qofte se i ftojme njerezit permes ligjeratave publike, eshte mire te shkruajme dhe pregatisim kopje te shumta te ligjerates per t'ia shperndare audiences pas fjalimit. Po ashtu duhet te perfshihen aty disa Ajete dhe Hadithe te zgjedhura qe u permendem ne fjalim. Kjo sherben si nje lloj perforcimi dhe kujtese per t'i ndricuar ata me fjalet e Allahut xh.sh. dhe te Profetit (as). Kujtojme ketu se fjalimi me i mire eshte Kur'ani i Shenjte. Transmetohet nga Xhabir Bin Abdullah se i Derguari i Allahut (as) tha: "Fjalimi me i mire eshte ne librin e Allahut, dhe udhezimi me i mire eshte dhene nga Muhamedi..." (Muslim)

Duke perdorur argumenta nga Kur'ani dhe Suneti, fjalimet dhe shkrimet do te jene sa me akademike. Hadithi i meposhtem tregon sesi Profeti as. inkurajon shkrimin e fjalimit per dobine e degjuesve:
I derguari i Allahut qendroi ne mes te njerezve dhe pasi e madheroi Allahun tha: "Allahu e ka ndaluar luften ne Meke dhe i ka dhene autoritet te Derguarit dhe besimtareve mbi te. Ndaj lufta ne kete qytet ishte jo i ligjshem per cdo njeri para meje dhe u be i ligjshem per mua ne nje pjese te dites, dhe nuk do te jete i ligjshem per asnjeri pas meje." Abu Shahu, nga Jemeni, u ngrit dhe tha: "O i Derguar i Allahut! A mund te ma japesh me te shkruar?" I derguari i Alahu iu pergjigj "Shkruajani atij." (Bukhari)

Ata mes nesh qe kane edukimin e pershtatshem (dmth kane njohuri te bollshme per Islamin) duhet te mesojne te shkruajne artikuj, libra, ose materiale te tjera per Islamin, me qellim qe te perfitojne njerezit e gjeneratave te ndryshme. Duhet te mundohemi te shkruajme sa te mundemi ne menyre akademike e bazuar ne Kur'an dhe Sunah. Ne qofte se dikush e ka te veshtire te shkruaje libra dhe artikuj, do te mjaftoje per te po te shkruaje nje leter te thjeshte drejtuar nje jo-muslimani. Shkrimi i letrave jo-Muslimaneve per t'i ftuar ata ne Islam eshte Sunet. Me poshte vijon nje shembull letre te cilen Muhamedi (as) ia dergoi Herakliusit, prijesit te Bizantit:
"Ne emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit,
Kjo leter eshte nga Muhamedi, robi dhe i Derguari i Allahut, per Herakliusin, sundimtar i Bizantit. Paqja qofte me ate qe ndjek rrugen e drejte. Une te ftoj ty ne Islam... Po te percjell thenien e Allahut:
"O ithtarë të librit (Tevrat e Inxhil), ejani (të bashkohemi) te një fjalë që është e njejtë (e drejtë) mes nesh dhe mes jush: të mos adhurojmë, pos All-llahut, të mos ia bëjmë Atij asnjë send shok, të mos konsiderojmë njëri - tjetrin zotër pos All-llahut!” E në qoftë se ata refuzojnë, ju thoni: “Dëshmoni pra, se ne jemi muslimanë (besuam një Zot)!” (Kur'an, 3:64). (Bukhari)

Ne duhet te mesojme nga shembulli i mesiperm sesi Profeti as u perpoq te ndricoje mendjen e nje jo-muslimani per te adhuruar Allahun si nje Zot te Vetem me nje ajet nga Kur'ani. Ne Da'uan tone duhet qe gjithmone te percjellim mesazhin e Teuhidit bazuar ne te verteten. Kur i ftojme njerezit me ane te shkrimit, duhet te shkruajme per Islamin me argumenta konkrete nga Kur'ani dhe Suneti.

I Derguari i Allahut ka thene: "Percillni/transmetoni mesimet e mia njerezve qofte edhe me nje Ajet (nga Kur'ani)..." (Bukhari)

Allahu i Madheruar na tregon sesi i Derguari i Tij i ftoi njerezit me nje dituri te caktuar (Kur'ani dhe Suneti):

"Thuaj: “Kjo është rruga ime, e vënë në fakte të qarta, e që une therras te Allahu, unë dhe ai që vjen pas meje. Larg të metave është All-llahu, e unë nuk jam nga idhujtarët. ” (Kur'an, 12: 108)

Ajetet qe vijojne na frymezojne edhe me teper per te ftuar te tjeret ne rrugen e Allahut bazuar ne Kur'anin dhe Sunetin e Profetit as.
"Ju jeni populli më i dobishëm, i ardhur për të mirën e njerëzve, të urdhëroni për mirë, të ndaloni nga veprat e këqia dhe të besoni në All-llahun... (Kur'an, 3:110)
"E kush eshte ne rruge më të mirë se ai që thërret ne rrugen e Allahut qe ben vepra të mira dhe thotë: “Unë jam prej muslimanëve?” (Kur'an, 41:33)

Ne shkrimin e fjalimeve apo te artikujve e librave, duhet te kujdesemi si per stilin dhe per menyren e shkrimit. Ne qofte se nuk kemi aftesi per te bere kete, te pakten te inkurajojme femijet tane dhe te rinjte muslimane te behen dijetare te Islamit.
Hasan Al-Basri ka thene: "Superioriteti i nje dijetari i cili falet aq sa eshte e kerkuar dhe pastaj ulet dhe i meson njerezit per te mire, mbi nje adhurues qe agjeron gjate dites dhe adhuron gjate nates, eshte sikurse superioriteti qe kam une mbi ate qe eshte ne shkallen me te ulet mes nesh." (Tirmidhiu)

Pra, qe te komunikojme sa me mire per da'ua duhet te kemi dituri te bollshme per Islamin, duhet t'ua percjellim ate njerezve ne menyre sa me efektive bazuar ne burime te sakta, si dhe duhet te mesojme artin e te shkruarit dhe komunikimit sepse ato jane instrumenta kryesore per te arritur sukses ne percjelljen e mesazhit Islam.

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit
Hixhabi - Mbulesa e Motres Muslimane



Hixhabi - Akt i bindjes

Hixhabi eshte nje akt i bindjes ndaj Allahut. "Kur All-llahu ka vendosur për një çështje, ose i dërguari i Tij, nuk i takon (nuk i lejohet) asnjë besimtari dhe asnjë besimtareje që në atë çështje të tyre personale të bëjnë ndonjë zgjidhje tjetërfare. E kush e kundërshton All-llahun dhe të dërguarin e Tij, ai është larguar shumë larg së vërtetës." (Kur'an, 33:36)

Po ashtu ne Kur'an Allahu thote:

"Thuaju edhe besimtareve të ndalin shikimet e tyre, të ruajnë pjesët e turpshme të trupit të tyre.
Të mos zbulojnë stolitë e tyre përveç atyre që janë të dukshme,
le të venë shamitë mbi krahrorin e tyre dhe të mos ua tregojnë bukuritë e tyre askujt përveç burrave të vet, babajve të vet ose babajve të burrave të vet, djemve të vet ose djemve të burrave të vet, vëllezërve të vet ose djemve të vëllezërve të vet, apo djemve të motrave të veta, ose grave të tyre (që u përmenden) dhe robreshave, të cilat i kanë në pronësinë e tyre, ose shërbetoreve meshkujt të cilët nuk ndiejnë nevojë pë femrat ose fëmijët qe nuk janë të pjekur (për gra).
Le të mos kërcasin me këmbët e tyre për të mos zbuluar fshehtesinë nga stolitë e tyre.
Pendohuni të gjithë te Allahu, o besimtarë, në mënyrë që të gjeni shpëtim."
(Kur'an, 24:31)

Hixhabi eshte Modesti

Allahu (swt) thote ne Kur'an: "O ti Pejgamber, thuaju grave tua, bijave tua dhe grave të besimtarëve le të vëjnë shamitë (mbulojë) e veta mbi trupin e tyre, pse kjo është më afër që ato të njihen (se nuk janë rrugaçe) e të mos ofendohen. All-llahu fal gabimet e kaluara, Ai është mëshirues." (Kur'an, 33:59)

Thote Allahu (swt) ne Kur'an: "O bijtë e Ademit, Ne krijuam për ju petk që ju mbulon vendturpësinë dhe petk zbukues. Po petku i devotshmërisë, ai është më i miri. Këto janë argumentet e All-llahut, ashtu që ata të përkujtojnë. (Kur'an, 7:26)

Hixhabi eshte Simbol i Islamit

Nje nga parimet themelore te Islamit eshte qe besimi eshte nje mesazh, deklarate apo komunikim me ane te gjuhes, nje besim ne zemer, i cili manifestohet ne cdo pjese te trupit. Prandaj kur nje besimtare muslimane deshmon per besimin e saj ne Allahun dhe te Derguarin e Tij, me siguri do te vendose te manifestoje besimin e saj edhe ne veshje per t'u dalluar nga jo-besimtaret.

Rruga per tek Hixhabi

Hixhabi nuk eshte diçka arabe, pakistaneze, zezake, etj. Por eshte nje komand nga Allahu (swt), e sqarimet per te jane dhene ne Kur'an si dhe ne Sunetin e Profetit Muhammed (as) per t'i dhene gruas mbrojtje dhe siguri.

Rruga per tek Hixhabi pershkon keto 3 hapa:

Nijeti (apo qellimi) eshte hapi i pare. Veshja e Hixhabit eshte permbushje e nje prej urdhrave te Allahut, prandaj mund te klasifikohet si nje akt adhurimi. Hixhabi duhet te vishet vetem dhe vetem qe te jesh ne perputhje me urdherin e Allahut (swt) duke kerkuar kenaqesine e Tij.

Dituria eshte hapi i dyte. Imam Bukhari, dijetar i madh per Hadithin, ka thene: "Dituria duhet t'i paraprije cdo veprimi apo thenieje". Prandaj motra muslimane duhet te kerkoje dituri per ceshtjen e Hixhabit ne Kur'an, Sunetin e Profetit dhe ne literaturen islame qe te jete sa me e qarte dhe sigurte vete.

Dashuria eshte hapi i trete. Nje nga shenjat e besimit te vertete eshte ta besh adhurimin me dashuri. Dashuria per Hixhabin qe ka qene tek brezat e pare te grave muslimane duket sikur eshte dobesuar pak ne zemrat e gruas muslimane sot. Kur Aliu e pyeti gruan e tij Fatimen, vajzen e Profetit, se "Cila eshte gjeja me e dashur per nje grua besimtare?", ajo iu pergjigj "Te mos shikoje e te mos e shoh asnje burre te huaj". Çfare ndodhi me kete dashuri per modestine? Qe te kthejme dashurine per Hixhabin ne zemrat tona, ne, gruaja muslimane, duhet te largoje nga zemrat semundjen sipas te ciles Hixhabi na ben inferiore dhe na kufizon jeten. Hixhabi i gruas muslimane eshte e drejta e saj dhe nderi i saj qe ia ka dhene Allahu, Zot i te gjithe boterave. Eshte drita e saj qe e dallon motren muslimane nga erresira e jobesimtareve.

Martesa, 'alla-Muslimane'!

Martesa në Islam
Në Islam martesa konsiderohet si një institucion i shenjtë. I Derguari i Allahut - Muhamedi as. - ka thene: "Martesa eshte Sunet (veprim i rekomanduar nga Profeti) dhe ai qe nuk e ndjek Sunetin tim nuk eshte pasues i vertete i imi."

Allahu i Madheruar ne Kuran i urdheron Muslimanet te martohen: "Dhe martoni të pamartuarat (të pamartuarit)…." (Kur'an, 24:32)

Që martesa te jete e vlefshme duhet te plotesohen keto kushte:

Duhet te behet propozimi i qarte.
Duhet te behet pranimi i qarte.
Duhet te jene te pakten dy deshmimtare. Dhe rekomandohet qe martesa te behet e njohur ne publik (dmth te mos mbahet e fshehte).
Duhet t'i jepet nje dhurate, sado e vogel, nuses nga burri (Mehri).
Dhurata e marteses nga ana e burrit per nusen e tij eshte nje shprehje simbolike e pranimit nga ana e burrit e pergjegjesive te tij ekonomike ne martese, dhe e gatishmerise se tij per te marre persiper keto pergjegjesi. Ndaj nuk duhet te kuptohet si nje çmim per nusen apo familjen e nuses.

Eshte e DREJTA E VAJZES te marre vendimin per martesen e saj dhe babai ose kujdestari i saj nuk kane asnje te drejte te injorojne apo mos marrin parasysh deshiren e saj.

Martesa, 'alla-Muslimane'!

Vendimi për Martesë


Vendimi për partnerin tënd në martesë është një nga vendimet më të rëndësishme që njeriu bën në jetën e vet. Ndaj nuk duhet të merret lehtë kjo çështje, e as t'i lihet vetëm shanseve, momenteve apo hormoneve. Ky është një vendim që duhet të merret me shumë seriozitet duke bërë vazhdimisht Dua (lutje Allahut), hetim të kujdeshëm të të gjithë faktorëve dhe rrethanave, si dhe me mbështetjen dhe përfshirjen e familjes.

Atëherë pyetja është: Si ia bëjnë të rinjtë Muslimanë? Së pari, në Islam të rinjtë rriten duke ndërtuar lidhje të forta shoqërie me shokë të të njëjtës gjini. 'Motërzimi' ose 'Vllazërimi' që zhvillohet tek të rinjtë zgjat gjithë jetën.

Kështu në përgjithësi kur një i ri ose e re vendos të martohet, zakonisht ai/ajo ndjek këto hapa:

I riu/e reja bën Dua që Allahu ta ndihmojë të gjejë njeriun e duhur.

Familja/shoqëria interesohet, diskuton dhe sugjeron disa kandidatë. Pastaj konsultohen me njëri-tjetrin duke reduktuar numrin e kandidatëve. Zakonisht familjet sugjerojnë njëri-tjetrit që palët të takohen.

Çifti dakordohet të takohet në një ambient me njerëz.

Familja vazhdon të pyesë edhe më për kandidatin - duke folur me shokë, familje, kolege, etj me qëllim që të mësojë për karakterin e tij.

Çifti fal Namazin e Istihares duke kërkuar ndihmën e Allahut në marrjen e vendimit.

Në fund, palët vendosin nëse do vazhdojnë me martesë ose jo. Islami i ka dhënë liri njeriut në zgjedhjen e partnerit - ata nuk mund të martohen me forcë nëse nuk kanë dëshirë.

Kjo lloj proçedure ndihmon që të sigurohet një martesë e fortë, duke marrë parasysh zgjuarsinë dhe udhëzimin e më të rriturve në familje sidomos kur është fjala për një vendim kaq të rëndësishëm në jetë. Përfshirja e familjes në zgjedhjen e partnerit në martesë bën të mundur që zgjidhja të mos bazohet vetëm në nocione romantike, por në vlerësimin objektiv dhe të kujdësshëm me qëllim që çifti të jetë sa më i përshtatshëm për njëri-tjetrin.

Ne Emer te Allahut, Meshiruesit, Meshireberesit

istiharja

Ka thene i Derguari i Allahut - Muhamedi a.s.:
"Lumturia e birit te Ademit varet nga te qenurit i lumtur me çka Allahu i ka dhene atij,
mërzia e birit te Ademit vjen nga mosfalja e Isti'hares,
dhe pakenaqesia e birit te Ademit rezulton nga qenia jo i kenaqur me çfare Allahu i ka dhene atij."

Hadith - al-Tirmidhi # 2151. [I cilesuar si Sahih dhe Hasen]


Duaja e Istihares eshte transmetuar nga Xhabir Ibn 'Abdullah i cili ka thene se: "Profeti, alejhi selam (paqja qofte mbi te), na mesonte te bejme Istiharen per gjithe çeshtjet/punet tona, ashtu siç na mesonte suret e Kuranit. Ai (profeti) na thoshte: 'Nese ndonjeri prej jush mendon te beje diçka, le te fale dy rekate namaz (jo prej namazit farz) dhe te thoje (pas namazit) duane e Istihares..."

Pra, Namazi i Istihares eshte ai namaz ne te cilen ne myslimanet pyesim Allahun e gjitheditur dhe qe i ka shkruar tashme ceshtjet tona, se cilen rruge duhet te marrim. Per te falur namazin e Istihares, njeriu duhet te fale dy rekate namaz (jo-farz), dmth ato mund te jene dy rekate sunet ose nafile dhe mund te falet ne çdo kohe te dites apo nates. Si i tille mund te sherbeje edhe nje namaz sunnet i ndonje vakti, por duke i vene si nijet pervec namazit te synetit edhe nijetin e Istihares.
Per shembull, le ta zeme se do te falesh namazin e sabahut (synetin), atehere ver ne zemren tende si nijet " Une po fal synetin e sabahut dhe njekohesisht edhe namazin e istihares". Ne kete namaz, pasi ke falur dy rekate te zakonshem me Fatihane, nje sure dhe te gjitha te tjerat sipas rregullit, ulu ne uljen e fundit tek "Etehijatu..." ,thuaj ato qe thua zakonisht dhe pasi te japesh selam dhe te besh pak dhikr pas selamit si psh. estagfirullah, estagfirullah, estagfirullah, Subhanallahi uel hamdulilahi ue la ilahe ilallah uallahu ekber, etj. thuaj kete dua , qe quhet "Duaja e istihares" (ne qofte se nuk e dime permendesh, por desherojme te falim kete namaz, atehere mund ta mbajme copen e letres me duane te shkruar afer vetes dhe pastaj, pas selamit, ta marrim letren ne gjunje dhe ta lexojme duane.
DUAJA E ISTIHARES (Arabisht)



"Allahumme in-ni estekhiruke bi ilmike. Ue estakdiruke bi kudretike, ue es'eluke min fadlikel-adhim.
Fe inneke takdiru ue la akdiru, ue ta'lemu ue la a'ëlemu, ue ente 'allamul - gujub.
Allahumme, in kunte ta'ëlamu enne hadheI emru (emerton ketu nevojen tende) hairun li fi dini ue ma'ashi ue akibeti emri ue 'axhilihi ue axhilihi fakdirhu li ue jes-sirhu li thumme barik li fihi.
Ue in kunte ta'ëlemu en-ne hadhel emru sherrun li fi dini ue me'ashi ue akibeti amri ue 'axhilihi ue axhilihi fasrifhu anni uesrifni anhu uakdir li al-hajre haithu kana thum-ma ardini bihi"


DUAJA E ISTIHARES (Shqip)
" O Zot, me diturine Tende kerkoj hajrin! Kerkoj ndihme prej fuqise Sate, kerkoj prej te mirave te Tua te shumta, sepse Ti je
i gjithefuqishem, e une jam i dobet, Ti di cdo gje e une nuk di, Ti je Ai qe i di te fshehtat.
O Zot, nese kjo pune e imja (emeron ketu deshiren, hallin, etj) eshte hajr per fene dhe jeten time, per kohen e tashme dhe te ardhmen, bej te mundshme qe te realizohet, lehteso dhe beko.
E nese kjo pune eshte e demshme per fene dhe jeten time , per te tashmen dhe te ardhmen dhe per ne ahiret, largoje prej meje dhe me largo mua nga ajo, me percakto hajrin kudo qofte, pastaj me bej te kenaqur me te."


Pergjigja e lutjes se ketij namazi mund te vije ne menyra te ndryshme, si psh. dikush (mysliman) te keshillon me nje keshille te çmuar ne lidhje me çeshtjen tende, ne enderr ndoshta, apo ne zemer ndihesh e frymezuar dhe e qete ne vendimin tend dhe se kjo eshte rruga e drejte dhe qe do Allahu.

Pejgamberi a.s. ua mesonte as'habeve duane e istihares siç ua mesonte suret e Kuranit dhe i porosiste qe ta bejne praktike per cdo pune te rendesishme. Thoshte : "Kur ndokush prej jush deshiron te vendose per ndonje pune te rendesishme, le t'i fale dy rekate namaz e pastaj te thote: ....dhe u thoshte duane e istihares.

Rastet per te cilat perdoret duaja e Istihares jane ta panumerta, si psh para se te niseni ne ndonje udhetim, para se te vendosni per martese, per fushen e studimeve qe duhet te ndjeke, etj, dmth ne çdo situate qe ke te besh me pasiguri dhe duhet te marresh vendim.

Dhe se fundi theksojme se eshte e rendesishme te kesh besim dhe te mbeshtetesh tek Allahu:
"... e kur të vendosësh, atëherë mbështetu në Allahun, se Allahu i do ata që i mbështeten (Atij)."
(Sure Ali Imran, 3:159)

Disa Pyetje që Mund t'ia Bëni një Kandidati për Martesë

Pyetjet që vijojnë kanë për qëllim t'ju ndihmojnë juve të mendoni për disa çështje të rëndësishmë në lidhje më martesën. Eshtë në dëshirën tuaj t'i merrni ato në konsideratë kur të bisedoni me dikë me qëllim lidhje në martesë. Disa nga këto pyetje mund t'i bëhen edhe një ndërmjetësuesi, i cili është në gjendje t''ju përgjigjet nga një perspektivë e paanshme.

Pyetje të Përgjithsme:

Pse jeni i interesuar të martoheni pikërisht në këtë kohë?
Si do ta përshkruanit veten?
Cila është një nga arritjet e tua më të mëdha?
A mund të më tregosh diçka nga eksperienca jote nga e cila ke përfituar apo ke mësuar?
Cila ka qenë një nga vështirësitë më të rënda me të cilat je ballafaquar deri tani në jetë? Si ka ndikuar ajo tek ty?
A ka ndonjë gjë që do dëshiroje ta ndryshoje tek vetja dhe cila është ajo?
Cilat janë qëllimet e tua në këtë jetë? Çfarë ke dëshirë të realizosh para se të vdesësh?
Për çfarë je duke kërkuar tek partneri/partnerja jote e ardhshme?
Pyetje për Fenë:

Çfarë bën që të ndjehesh sa më afër me Allahun (subhanehu ue teala shkurt sut)?
Si mendon se martesa do të të afrojë edhe më tepër me Allahun (sut)?
Çfarë do kishit dëshirë të përmirësonit tek vetja nga perspektiva Islame?
A i falni të gjitha kohët e namazit? Po kur jeni në punë si ia bëni? A shkoni për namazin e Xhumasë?
Sa sure nga Kur'ani keni mësuar përmendësh?
Sa shumë je i ingranuar me komunitetin?
A e agjëroni Ramazanin?
Sa shumë jepni për Sadaka? Si e shpërndani Zekatin?
A keni qenë për Haxh ose për Umra? Kur keni dëshirë të shkoni?
A ke lidhje me ndonjë xhami të veçantë?
Sa të rëndësishme e konsideroni Hixhabin për gruan?
Pyetje për Familjen:

Sipas mendimit tuaj, çfarë roli duhet të kenë prindërit dhe familja më gjerë në marrjen e vendimeve të rëndësishme si psh. për martesën, rritjen e fëmijëve, ku do të jetojmë, etj?
Çfarë do bëni në rast konflikti midis bashkëshortes/bashkëshortit tuaj dhe familjes tuaj?
A do jeni dakort të jetojmë me familjen më gjerë (psh prindërit) sidomos kur ata të plaken?
A mund të përshkruash karakterin e anëtareve të familjes tënde?
Për Profesionin:

Çfarë karriere keni planifikuar/zgjedhur për të ardhmen?
A do punojnë të dy burri dhe gruaja?
Sa kohë harxhoni në punë?
A do më mbështesje nëse unë vendos të shkoj përsëri në shkollë për të marrë një diplomë më të avancuar?
Interesa personale/Hobe:

Si ju pëlqen ta kaloni kohën e lirë?
Sa kohë harxhoni dukë parë televizor?
Çfarë do kishit dëshirë të bëjmë bashkë?
Sa kohë kaloni me shoqërinë?
Fëmijët:

Sa fëmijë do dëshironit të kishit?
Kur mendon se do jesh gati për të patur fëmijën e parë?
Çfarë mendon për përgjegjësitë gjatë viteve të para të fëmijës?
Çfarë mendon se është e rëndësishme t'jua mësojmë fëmijëve?
Si do të bëni të mundur që fëmijët të marrin një edukim të mirë Islam?
Çfarë do të bëni nëse dikush nga ne nuk mund të lindë fëmijë?
Çfarë mendoni për adoptimin e fëmijëve?
Mosmarrëveshjet:

Si duhet t'i zgjidhim mosmarrëveshjet?
Çfarë bëni ju kur jeni i mërzitur?
Si do ta bëje bashkëshorten/bahskëshortin tënd të ndjehej më mirë kur ajo/ai është i mërzitur?

Duaja për të martuarit:
"Baraka Allahu leke, ue baraka alejke, ue xhemea bejnekuma fi hajrin."
Shqip: Allahu të dhëntë bereqet ty dhe pasardhësve të tu, dhe ju të dy ju bashkoftë në të mirë.
AMIN!



Sekreti për një martesë të gjatë dhe të lumtur:
Respekt, dashuri dhe mirësjellje midis paleve


... Ajo e kupton nga fytyra e tij se ai ka nevoje per nje fjale inkurajuese. Ai e di se asaj i pëlqen heshtja ne mengjes. Shpesh ata e perfundojne fjaline me shprehjen "Ti e di se cfare dua te them?!". Gjate viteve ata jane rritur bashke, kane kaluar momente te veshtira dhe tani kur i sheh bashke duket se ndjehen shume rehat me njeri tjetrin.
Ne Kur'an Allahu thote: "Dhe nga faktet (e madhërisë së) e Tij është që për të mirën tuaj, Ai krijoi nga vetë lloji juaj palën (gratë), ashtu që të gjeni prehje te ato dhe në mes jush krijoi dashuri dhe mëshirë. Në këtë ka argumente për njerëzit që mendojnë." (30:21)

Kur nje grua dhe nje burre martohen, arritja e ketij portreti dashurie, shoqerie dhe qetesie behet qellimi i tyre. Por arritja e ketij qellimi nuk eshte dicka e lehte dhe e thjeshte. Me pune dhe vendosshmeri nga ana e te dy partnereve, martesa mund te zgjase dhe te jete e sukseshme.